Het winnaarseffect: ben jij arrogant?

Een verstandige winnaar gebruikt zijn gedrevenheid,om middelen te verspreiden die andere mensen nodig hebben. Maar soms kan macht naar het hoofd stijgen en eerder lijken op egocentrisme en arrogantie. Met deze checklist kan je nagaan of je je macht op een goede manier gebruikt?

1. Durf jezelf in vraag te stellen

Stel jezelf regelmatig in vraag: is de macht je niet naar je hoofd gestegen? Vervormt je succes je denken niet? Check dat niet alleen op het werk, maar toets ook of je macht als ouder of partner niet te groot is.

2. Laat andere gedrag observeren

Vraag een goede vriend(in) of je partner om naar je gedragspatroon te kijken. Wat zijn volgens hen jouw machtsdrijfveren? Die motivatie is grotendeels onbewust, je checkt dat dus het best bij mensen met wie je nauw samenwerkt of –leeft.

3. ik, ik, ik ? 

Omdat macht egocentrisme vergroot, is het aantal keer dat je ‘ik’ gebruikt een belangrijk signaal. Vraag iemand om op een willekeurig moment de ‘ikken’ te tellen in je speech, vergadering of presentatie.

4. Kan je het aan? 

Ga na of je opgewassen bent tegen de eisen die een machtige functie stelt. Is dat niet het geval, dan bestaat het gevaar dat je je agressief gaat gedragen tegenover ondergeschikten.

5. Kritiek geven mag 

Prof. Johan Braeckman (UGent),filosoof: ‘Denk aan de hofnar uit de middeleeuwen: die mocht de absolute heerser vrij bekritiseren zonder represailles. Dat idee kun je overbrengen naar een bedrijf of organisatie. In plaats van je te omringen met jaknikkers, zorg je voor een persoon die je ongestraft de waarheid mag zeggen en je mag terugfluiten. In een gezin kun je momenten inbouwen waarop de kinderen in de groep mogen gooien zonder dat dat consequenties voor hen heeft.