Slaapmythes onder de loep: “Sporten vlak voor het slapengaan maakt je extra moe”
Een deugddoende nachtrust blijkt voor een op de drie mensen een ware nachtmerrie. Naast te veel stress en een overprikkeld brein, blijkt vooral slechte kennis over gezonde slaapgewoontes een grote boosdoener. Om die de wereld uit te helpen, legden wij vijf hardnekkige slaapmythes voor aan een panel van experten. Vandaag: “Sporten voor het slapengaan maakt je extra moe.”
Slaapmythe: maakt sporten voor het slapengaan extra moe?
Inge Declercq: “Vlak voor je naar bed gaat intensief sporten, is geen goed idee. Die fysieke inspanning doet je adrenaline, dopamine en endorfines aanmaken: stoffen die je net extra wakker maken. Een belangrijk verschil is dat tussen ‘moe zijn’ en ‘slaperig zijn’. Wie moe is van het sporten, voelt zich misschien wel fysiek uitgeput, maar is daarom nog niet slaperig. Slaperig ben je pas als de klok in je hersenen aangeeft dat het tijd is om te gaan slapen door te starten met de aanmaak van slaapstoffen. Wanneer die klok dat doet, hangt af van je persoonlijke bioritme, iets wat voor iedereen anders ligt. Toch zijn er wel degelijk dingen die een invloed uitoefenen op die biologische klok, zoals laat sporten, maar ook te veel licht laat op de avond, een zware maaltijd of te veel alcohol voor het slapengaan.”
“Er is een groot verschil tussen ‘moe zijn’ en ‘slaperig zijn’: sport put misschien wel fysiek uit, maar maakt niet slaperig” (Inge Declercq, neurologe)
“Om je slaapsysteem op gang te brengen, zullen je hersenen op een bepaald ogenblik overgaan tot de productie van slaapstoffen als melatonine en GABA (afkorting voor Gamma-aminoboterzuur, red.). Slechte slaap-waakgewoontes verstoren de productie van die hormonen en verstoren zo ook je slaap.”
Annelies Smolders: “Bij veel chronisch slechte slapers is dat het geval. Met te veel slechte slaapgewoontes brachten ze hun biologische slaap-waakritme uit balans. Om dat ritme weer in orde te brengen, zijn er gelukkig een heel aantal handige tools. Zo kan werken met licht ervoor zorgen dat je waaksysteem ’s ochtends op het juiste moment in gang schiet en dat je ’s avonds op het gewenste tijdstip de slaap kunt vatten. Naast een tijd-in-bedrestrictie (*) en een betere slaaphygiëne (*) raad ik chronisch slechte slapers daarom vaak lichttherapie aan. Met een lichtbril stimuleren we ’s ochtends de aanmaak van ‘wakkere’ hormonen. Door ’s avonds blauw licht en schermen te weren, hoop ik de overgang naar hun slaapsysteem sneller op gang te brengen.”
Inge Declercq: “Elke ochtend onmiddellijk na het opstaan kijken naar de blote hemel werkt ook al zeer goed, toch als er al daglicht is.”
De experten:
- Inge Declercq is neurologe en gecertificeerd slaapexpert verbonden aan het UZA. Ze ontwikkelde het slaapprogramma SleepWell&StressLess en is auteur van ‘De kracht van slapen. Een goede nachtrust start overdag’, voor € 22,50 verkrijgbaar bij Pelckmans uitgeverij.
- Annelies Smolders is gecertificeerd slaappsycholoog en psychotherapeute gespecialiseerd in slaapproblematiek. Op basis van cognitieve gedragstherapie en ATC ontwikkelde ze Start to Sleep, een online slaaptraining die mensen in zes weken beter leert slapen.
De vaktermen: een klein slaaplexicon
- Slaaphygiëne: Een goede nachtrust begint overdag. Beperk de inname van cafeïne en alcohol, doe geen dutjes overdag, blijf niet te lang wakker in je bed liggen, haal geen schermen of blauw licht in de slaapkamer en bouw je dag voldoende af.
- Tijd-in-bedrestrictie: Een van de technieken om slaapproblemen aan te pakken. Wie niet goed slaapt, ligt vaak gewoon te lang wakker in bed. De oplossing: het aantal uren dat je doorbrengt in bed zodanig beperken totdat je vaster doorslaapt.
Meer slaaptips:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier