Justine Henin: ‘Twintig jaar geleden had ik een gigantisch sterk pantser om mezelf te beschermen’
Het grand-slamseizoen draait op volle toeren. Onze Justine Henin won er ooit zéven. We spraken de voormalige nummer één van de wereld over de strijd die ze heeft gestreden en de prijs die geluk heet.
Als we Justine Henin in de verte bezig zien bij haar tennisclub in het Waals-Brabantse Limelette, willen we meteen op haar afstormen en haar naam roepen. We weten ons nog net in te houden, maar het toont wel hoe ‘Juju’ haar stempel drukte op onze tienerjaren: ooit misten we bijna een paar examens, omdat we haar epische tennisprestaties live wilden volgen. Wat een idee ook om Roland Garros midden in de blokperiode te plannen!
Die sportieve hoogdagen zijn ondertussen al meer dan twintig jaar geleden: ongelooflijk hoe de tijd vliegt. En even ongelooflijk was het feit dat heel België vol spanning de backhand volgde van dat koppige meisje met haar eeuwige pet en paardenstaart, haar slanke figuur en verbeten blik.
Nochtans maakte niets – noch haar gestel, noch haar familiale achtergrond – dit kind uit Rochefort voorbestemd om de top van het internationale vrouwentennis te monopoliseren en legendes als de zussen Williams te verslaan op de U.S. Open in 2007. Justine Henin was gewoon een meisje dat graag tenniste en al op haar zesde verkondigde dat ze de top zou bereiken. Alles deed ze om dat doel te halen.
‘De gedeelde emotie met het publiek heeft me mijn hele carrière geïnspireerd, dat heb ik pas achteraf begrepen’
Justine Henin werd geboren in een gezin waarvan tien jaar eerder de oudste dochter was overleden na een tragische aanrijding. Alsof dat nog niet volstond, werd ze al op jonge leeftijd geconfronteerd met de vroege dood van haar moeder, die overleed aan kanker. Om niet in deze zee van verdriet en rouw te verdrinken smeedde ze een pantser van ambitieuze doelstellingen.
In 2011 herinnerde haar lichaam haar eraan dat ze genoeg gegeven had: ze hing haar racket aan de wilgen en begon aan een ander hoofdstuk van haar leven. Nog nooit had ze boodschappen gedaan in de supermarkt, laat staan de tijd genomen om de pijn die ze diep weggemoffeld had te verwerken. Waar het jonge meisje soms een beetje afstandelijk overkwam, is de Justine Henin van 2025 grappig, vrolijk en spraakzaam. Ze onderbreekt het interview om een selfie te nemen op vraag van een meisje met twinkelende ogen en groet de klanten van haar club bij hun voornaam. Haar agenda staat nog steeds boordevol: met de organisatie van een schoolfeest, haar job als tv-consultant en de leiding over haar tennisacademie heeft ze de tijd noch het verlangen om een mediapersoonlijkheid te zijn. We prijzen ons dan ook zeer gelukkig met onze afspraak.
We waren verrast dat je met dit interview instemde!
Justine Henin: “Echt waar? Ik weet eigenlijk niet waarom ik ja gezegd heb, want ik geef in feite niet veel interviews meer. Ik werk veel en ben nogal gesloten, want ik leid een heel gewoon leventje.”
Tijdens je carrière was je ook al uiterst gesloten over je privéleven. Was dat opzettelijk?
Henin: “Ja en nee, want ik heb het verhaal van mijn familie en de impact van de dood van mijn moeder nooit verborgen. Het heeft mijn persoonlijkheid gevormd en daardoor ook de tennisster die ik was. Een paar jaar geleden schermde ik mijn privéleven niet echt af. Ik zei te vaak ja.”
Heb je daar spijt van?
Henin: “Nee, want ik was toen erg jong en wist niet hoe ik daarmee moest omgaan. En ik ben er toch in geslaagd mijn grenzen te trekken. Achteraf heb ik wel een stapje teruggezet en mezelf wel afgeschermd: ik had een pantser. Dat was nodig voor mijn carrière en mijn doelstellingen. Ik beschermde mezelf tegen al die druk en al die invloeden van buitenaf. Ik zat in mijn eigen bubbel.”
‘Ik heb moeten leren om geluk te verwachten, om te geloven dat het ook goed kan gaan’
Een bubbel die soms kil leek…
Henin: “Ik moest leren om nee te zeggen. Het is zo moeilijk om dat te doen, omdat je weet dat je iemand zult teleurstellen. Maar ik denk dat mensen leren teleurstellen iets fundamenteels is. Ik ben van nature vrijgevig – ook al zeg ik dat liever niet van mezelf, het is wel zo – maar in dit geval moest ik mezelf tegen een heleboel dingen beschermen. Want alles wat binnenkomt, kan leiden tot twijfel en afleiding: het staat niet per se voor vooruitgang. Wat ik zeg, klinkt misschien erg koud en hard. Maar in die tijd wilde ik carrière maken en dat was het enige wat toen telde.”
Vooral omdat je nogal gevoelig bent.
Henin: “Heel gevoelig, ook al zie je dat in eerste instantie niet meteen. Dat is ook de reden waarom alles wat van buitenaf kwam me enorm raakte. Het is grappig: ik zag onlangs een interview met mezelf nadat ik de halve finale van Roland Garros verloren had, in 2001. Negentien was ik toen, en ik vond mezelf bikkelhard. Ik weet niet meer precies welke woorden ik gebruikte, maar het klonk afstandelijk, omdat ik op dat moment geen zin had om daar met een brede glimlach op te dagen. Ik was niet blij dat ik de wedstrijd verloren had. Ik zag de dingen glashelder en was heel oprecht. Maar niet warm. Hoe ik in die tijd was en hoe ik vandaag ben, zijn twee totaal verschillende dingen. Twintig jaar geleden had ik een gigantisch sterk pantser om mezelf te beschermen.”
De pet
Kunnen we het erover eens zijn dat de pet die je altijd droeg dat pantser was?
Henin: “Natuurlijk was dat zo. Als ik in de kleedkamers mijn pet opzette, was ik klaar voor het strijdtoneel.”
Een beetje alsof je een superheldenkostuum aantrok.
Henin: “Precies! Ook al realiseerde ik me dat pas later. Op dat moment was het een routine, een gebaar dat ik nodig had. Het was ook een beetje bijgeloof.”
Is er veel bijgeloof in het tennis?
Henin: “Ik denk dat er vooral rituelen zijn die je een vertrouwd en geruststellend gevoel geven, want voordat je het terrein op stapt, word je met heel veel twijfels en vragen geconfronteerd. Je staat er alleen voor. Nu ja, bijna dan toch... Want de energie van het publiek helpt enorm.”
Dat moet wat geweest zijn!
Henin: “Dat was enorm. Ik besefte het toen niet ten volle, maar het gevoel van verbinding was ijzersterk. Dat heeft me door lastige tijden heen geholpen.”
‘Ik zou niet de speelster geworden zijn die ik was – of de vrouw die ik nu ben – als Kim er niet was geweest’
In 2003 won je Roland Garros en zei je: ‘Ik hoop dat je trots op me bent, mama.’ Dat was zo ontroerend.
Henin: “Ik had geen speech gepland voor als ik zou winnen. Ik ben heel bedachtzaam, ik improviseer zelden dingen op het moment zelf, maar die zin kwam totaal onvoorbereid in me op. Hij vond weerklank bij veel mensen en bezegelde op een bepaalde manier een gedeelde geschiedenis.”
Soms was het wel wat overweldigend, toch? Je hebt het publiek zo diep geraakt en meegesleept dat het soms leek alsof je bijna van ons was.
Henin: “Ik denk dat ik dat toen niet juist kon inschatten. En daarom hield ik ook afstand. Tegelijk denk ik dat ik op mijn manier toegankelijk was: in 90% van de gevallen gaf ik een handtekening als erom werd gevraagd. Oké, misschien op een minder hartelijke manier dan nu, maar ik deed het wel. Soms gaf ik er geen, en ik weet dat zoiets in slechte aarde valt.”
Dat was in feite niet je job.
Henin: “Nee, en ik ben ervan overtuigd dat je aan jezelf moet denken om zo’n carrière te kunnen volhouden. En je hebt een team dat maar aan één ding denkt: alles doen om ervoor te zorgen dat je je goed voelt. Dat egocentrische kantje is noodzakelijk, maar de gedeelde emotie met het publiek heeft me gedurende mijn hele carrière geïnspireerd. Dat heb ik pas achteraf begrepen, door te praten en door beschikbaarder te zijn.”
Toen je besloot om niet langer je pet te dragen dus.
Henin: “Ik liet die pet achterwege en werkte aan mezelf. Het heeft me jaren gekost om dat allemaal te begrijpen, om in te zien wat het voor mensen had betekend, hoe ik deel van hun leven was gaan uitmaken. Vandaag is het niet eens een bron van trots, maar wel van vreugde om tegen mezelf te kunnen zeggen dat ik banden heb gesmeed, dat ik mensen heb geraakt. Ik koester elke dag dat ik dat heb kunnen doen.”
De fratsen van Kim
Er is iemand van wie je zegt dat ze een fundamentele rol gespeeld heeft in je leven en in je carrière. Iemand zonder wie je vandaag niet zou zijn wie je bent: Kim Clijsters.
Henin: “Ik herinner me de eerste keer dat we samen speelden. Ik was acht en zij was negen. Dat was het begin van een heel, heel, heel lang avontuur. Ik zou niet de speelster geworden zijn die ik was – en evenmin de vrouw die ik vandaag ben – als Kim er niet was geweest. En ik denk dat het omgekeerde ook waar is. Er was een ongelooflijke energie tussen ons en we hebben zulke verschillende persoonlijkheden. Ik denk de hele tijd na over dingen, terwijl zij veel spontaner is. Als ze zin had om fratsen uit te halen, dan deed ze dat gewoon. En ik stond er jaloers naar te kijken, omdat ze dat durfde... Ze inspireerde me enorm, en omgekeerd denk ik dat mijn kalmte, mijn maturiteit, mijn braafheid haar ook dingen hebben bijgebracht.”
Hebben jullie nog contact?
Henin: “Heel weinig, behalve als we weten dat er een belangrijke gebeurtenis plaatsvindt in elkaars leven. Toen de club zwaar getroffen werd door de overstromingen, heeft ze me een bericht gestuurd en bood ze aan om te helpen. Er was een tijd waarin we als concurrenten tegenover elkaar stonden en de band wat verslapte, maar we hebben elkaar altijd gerespecteerd en als een van ons beiden won, was de emotie altijd oprecht. We hebben een heel sterke band, omdat onze verhalen ongelooflijk met elkaar verweven zijn.”
Je ouders hebben alles op alles gezet om je een heel dure opleiding te geven.
Henin: “Ze reden me overal naartoe, ze betaalden mijn opleiding toen ik klein was, maar op een gegeven moment kregen ze het moeilijker om dat vol te houden. Ik was heel vastberaden: toen ik zes was, zei ik dat ik ’s werelds nummer één zou worden. Als mijn kind zoiets tegen mij zou zeggen, zou ik twijfels hebben, wat normaal is, maar ze hebben me altijd gesteund en toen mijn opleiding te duur werd, gingen ze aankloppen bij ooms en tantes, grootouders... Iedereen droeg zijn steentje bij. Lokale bedrijfjes leenden ons geld en we beloofden dat ik het zou terugbetalen op mijn achttiende, als ik het kon betalen. En dat heb ik ook gedaan.”
Tennis als redding
Er is veel drama in je leven geweest en dat begon al voor je geboorte. Vind je het erg als we praten over je oudere zus Florence?
Henin: “Geen enkel probleem. Mijn familie is inderdaad niet gespaard gebleven. Ik had een zus die elf jaar voor mijn geboorte om het leven kwam na een aanrijding door een auto. Mijn moeder was toen zwanger van mijn oudere broer: die werd geboren te midden van al hun verdriet. En toen ik geboren werd, was ik het eerste meisje na Florence. Ik denk daar vaak aan, aan wat mijn ouders hebben meegemaakt. Mijn dochter is net twaalf en mijn zoontje acht. Een kind verliezen is de grootste tragedie die je kan overkomen.”
Op je zeventiende ging je het huis uit en brak je met je familie. Was dat een manier om je verleden te ontvluchten?
Henin: “Ik denk niet dat ik het ongeluk wilde ontvluchten. Zo heb ik het in elk geval niet geanalyseerd. Mijn relatie met mijn vader was erg complex. En ons gezin was toen helemaal uit elkaar gespat. Ik moest weg uit de familiekring om mezelf de kans te geven mijn droom waar te maken. En ik zeg dit zonder verwijten of wrok, maar dat alles had natuurlijk een impact. Jaren ben ik altijd van het ergste scenario uitgegaan, om mezelf voor te bereiden op iets pijnlijks dat me zou overkomen. Ik heb moeten leren om geluk te verwachten, om te geloven dat het ook goed kan gaan.”
Heb je het gevoel dat je dingen hebt moeten veranderen?
Henin: “Ja, ik wilde een einde maken aan die helse vicieuze cirkel. Maar ik denk dat tennis me gered heeft. Mijn sport stelde me in staat om me echt te richten op iets waar ik van hield. Om dat te kunnen doen moest ik mijn hele verhaal in de lade stoppen. En toen ik een punt zette achter mijn carrière, was het tijd om die lade weer open te trekken. Ik moest alles op een rijtje zetten voor mijn toekomstige leven. Het was een lang en moeilijk, maar wel zeer leerrijk proces.”
En in dat opzicht was de ontmoeting met Benoît, je man, een bepalende factor. Wat heeft hij moeten doen om je te kunnen bekoren?
Henin: “We zijn aan elkaar voorgesteld door vrienden, het was een blind date. Sindsdien zijn we nooit meer van elkaars zijde geweken, dus die date is goed uitgedraaid. Zijn leven heeft niets met tennis te maken. Zijn nuchtere, ongecompliceerde instelling als levensgenieter sprak me meteen aan. Ik had net een heel ongewoon leven in de schijnwerpers achter de rug, waarin ik uit mijn koffer leefde. Ik wilde een normaler leven leiden, me settelen en de simpele dingen ontdekken.”
‘Ik was zesentwintig en had nog nooit boodschappen gedaan. Mijn man heeft me daar echt doorheen geholpen’
En hoe ben je daaraan begonnen?
Henin: “Hoewel ik het vooruitzicht fantastisch vond, wist ik niet meteen hoe ik het moest aanpakken. Dus ging het alle kanten uit. Ik ontdekte het dagelijkse leven en al zijn mogelijkheden. Ik kwam uit een heel gestructureerde en kleine wereld, gebaseerd op één enkel doel: dat is eng en beperkend in vergelijking met al wat de wereld daarbuiten te bieden heeft. Ik vond het geweldig om de eenvoudigste dingen in het leven te ontdekken. Het klinkt misschien belachelijk, maar... naar de supermarkt gaan! Op mijn zesentwintigste had ik nog nooit boodschappen gedaan. Benoît heeft me daar echt doorheen geholpen, hij was mijn gids. En naast hem was er mijn nieuwe leven, mijn nieuwe ervaringen: door mijn consultancywerk, door mijn werk hier bij de club en ook door de school van mijn kinderen.”
Op school ben je nu gewoon een van de mama’s.
Henin: “Vorig jaar was ik zelfs klassenvertegenwoordiger! Mijn moeder was lerares. Ik heb altijd van de schoolomgeving gehouden en heb veel respect voor het werk van leerkrachten.”
Als topsporter heb je je lichaam soms tot het uiterste gedreven. Ga je er nu voorzichtiger mee om?
Henin: “Ja, mijn lichaam was mijn instrument... Nu zorg ik ervoor, maar op een andere manier. Ik heb die uitdaging niet meer nodig om mezelf te bewijzen. Waar ik bijvoorbeeld van hou, zijn fietstochten met het gezin. Maar ik doe het een stuk rustiger aan. Ik speel wel elke donderdag padel in de club en eerlijk gezegd moet ik toegeven dat ik toch liever win. Mijn competitieve instelling ben ik dus niet kwijt, maar ik hoef mijn grenzen niet meer te verleggen. Tenminste niet door te sporten.”
Hoe verleg je ze dan tegenwoordig wel?
Henin: (denkt na) “Door emoties toe te laten. Omgaan met emoties is voor mij een ware tweestrijd. Maar het lukt me vandaag veel makkelijker om ze met open armen te verwelkomen.”
Justine Henin (43)
• Werd geboren in Luik en groeide op in Rochefort.
• Won tijdens haar tenniscarrière zeven grand slams – waarvan vier keer Roland Garros – en een gouden medaille op de Olympische Spelen van 2004.
• Kampeerde 117 weken op nummer 1 van de WTA-rangschikking.
• Stond bekend om haar bijzonder krachtige enkelhandige backhand.
• Stopte in 2011 met tennissen.
• Is getrouwd met Benoît Bertuzzo, met wie ze een dochter en een zoon heeft.
• Baat haar eigen tennisclub uit, de Justine Henin Academy, en is actief als tv-consultant.
Door Florence Hainaut. Beeld: Laetizia Bazzoni.
Meer lezen
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
