Onderzoek wijst uit: slapeloosheid zit in de genen (maar dit is wat je daaraan kan doen)
Van ouderwets schaapjes tellen tot de perfecte kamertemperatuur instellen en zelfs warme melk of zogenaamd slaapbevorderende middelen drinken voor het slapengaan; alles al geprobeerd, maar je kan ‘s nachts nog steeds de slaap niet vatten? Dan zou het wel eens kunnen dat ‘slapeloosheid’ in je genen zit. Uit een nieuw onderzoek van de universiteit van Exeter Medical School en het Massachusetts General Hospital kwamen immers zo’n 57 genetische regio’s naar voren, waarvan de gesteldheid sterk gelinkt lijkt met het al dan niet vatbaar zijn voor ‘slapeloosheid’.
De bevindingen doen de wetenschap rond chronische slaapproblematiek op die manier verder weg bewegen van wat tot nu toe altijd werd aangenomen: namelijk dat insomnia eerder veroorzaakt wordt door een ongezonde levensstijl of door bepaalde psychologische onregelmatigheden, zoals bijvoorbeeld een depressie. De studie onderzocht het slaappatroon en het biologisch-genetische systeem van zo’n 450.000 proefpersonen. En de resultaten van dat onderzoek liegen er niet om: slapeloosheid zou wel eens gewoon iets erfelijks kunnen zijn.
Erfelijke slapers
“De resultaten van ons onderzoek bevestigen wel degelijk een genetische invloed op het lijden aan chronische slapeloosheid”, zegt hoofdonderzoekster van het project Jacqueline M. Lane. “Bovendien gaan de regio’s die door de studie gelinkt konden worden aan insomnia ook terug op regio’s die ook door voorgaande studies al eens werden aangestipt als mogelijk significant.” De link met genetica geeft de onderzoekers dan ook meer inzicht in hoe het komt dat sommige mensen ten prooi vallen aan de ziekte, terwijl anderen hun hele leven lang slapen als een roosje.
“We weten nu welke genetische elementen van invloed zijn, welke systemen er bij insomnia worden aangetast en kunnen op die manier dus ook een meer gericht therapeutische interventie gaan ontwikkelen.”
Tot slot ontdekte de studie ook nog dat wie lijdt aan slapeloosheid, dubbel zoveel kans maakt ooit een hartziekte te ontwikkelen, en bovendien ook sneller geneigd is in een depressie te vallen. “Dat er een link was tussen slapeloosheid en verschillende fysieke mankementen, was al langer geweten”, zegt Samuel Jones onderzoeker aan de University van Exeter. “Maar, dankzij deze studie weten we nu ook dat sommige vormen van depressie en bepaalde hart- en vaatziekten, zelfs het resultáát zijn van een langdurig lijden aan insomnia.”
Insomnia: wat is het?
Insomnia is een slaapstoornis die voornamelijk gekenmerkt wordt door het onvermogen om de slaap te vatten of om gedurende de nacht door te slapen zonder veelvuldig wakker te worden. Wereldwijd zou er zo’n 10 a 20 procent van de bevolking aan insomnia lijden.
De meest voorkomende symptomen van de stoornis zijn:
- moeilijk in slaap vallen
- te vroeg wakker worden
- vermoeidheid en weinig energie hebben
- snel geïrriteerd raken door de dag
Hoe je slaappatroon te verbeteren?
In gesprek met Harper’s Bazaar gaven Kathryn Pinkham, directrice van The Insomnia Clinic, en Ana Noia, Klinisch psychologe en specialiste Neurofysiologie en Sleep aan het Bupa Cromwell Hospital, de interviewers enkele slaaptips mee:
-
- Verhoog je slaap-appetijt: “Door de tijdspanne waarin je in je bed ligt te beperken, kan je heel wat verbetering boeken”, zegt Pinkham. “Door minder lang in je bed te liggen, zorg je er immers voor dat je lichaam weet dat het niet erg veel tijd krijgt om te slapen, zodat de ‘honger naar slaap’ groter wordt.” In plaats van uren slapeloos liggen woelen in je bed, sta je wanneer je niet kan slapen dan ook beter op en ga je pas weer naar bed wanneer je voelt dat je uitgeput bent. Ook ‘s ochtends tegen beter weten in nog wat langer liggen, is niet echt een heilzame optie volgens de experten.
- Maak het donker: zorg ervoor dat je slaapkamer zo donker mogelijk is. “Installeer als het moet superlichtisolerende rolluiken en verban ook zeker je tablet, laptop en gsm uit de ruimte”, raadt Noia aan. Het welgekende blauwe licht dat je favoriete gadgets uitstralen, heeft namelijk een negatieve impact op de aanmaak van het slaapbevorderende hormoon, melatonine.
- Weet wat je drinkt: Alcohol vlak voor bedtijd, is volgens de experten geen goed idee, en ook cafeïne nuttigen na vier uur in de namiddag doe je maar liever niet. “Het kan namelijk maar liefst zes uur duren vooraleer je lichaam de helft van de dosis naarbinnen gewerkte cafeïne terug heeft afgebroken“, zo klinkt het. Alcohol zou dan weer je hersenen en het centrale zenuwstelsel zodanig verzwakken dat het wel lijkt alsof je heel erg slaperig wordt, maar kwaliteit van die slaap zal door de intoxicatie te wensen over laten.
- Hou een slaapdagboek bij: “Ik raad iedereen die bij mij op consultatie komt aan om een slaapdagboek bij te houden. Wie elke ochtend nauwgelet opschrijft hoe zijn slaap- en leefpatroon eruit ziet, zou daarbij wel eens linken kunnen ontdekken die hij of zij anders zeker over het hoofd zou zien.
9 producten die je kunnen helpen bij een gezonde slaaphygiëne
Tot slot zijn er gelukkig ook nog heel wat productjes die moeilijke slapers kunnen helpen, een meer kwaliteitsvolle nachtrust te vinden. Hier enkele ‘relaxerende’ opties op een rijtje.
Smeer een toefje van deze gecertificeerde, organische balsem met citrus en lavendelgeur op je slapen, je voorhoofd, je hals of op je polsen en zak zalig snel weg in een diepe slaap.
Badger certified Organic Sleep Balm, €8,30. Koop hem hier.
De grootmeester aller slaapgadgets: de Philips wake-up light is een wekker die je wakker maakt, precies volgens de regelmaat van de zon. De klok bootst het licht van een opgaande zon na, op welk uur van de dag je ook uit de veren wil. Op die manier is je lichaam energetisch optimaal voorbereid voor een nieuwe dag.
Phillips Wake-up light, €79,99. Koop hem hier.
Onderzoek wijst uit dat de geur van lavendel het type hersengolven stimuleert die met ontspanning in verband gebracht worden. Op basis van dat onderzoek zijn dan ook ettelijke pillow sprays ontwikkeld die je zouden moeten helpen bij het indommelen. Spray een weinigje van deze spray met lavendel en kamille op je hoofdkussen vlak voor je gaat slapen, en je onrustige gedachtengang zou eensklaps tot stilstand komen.. of toch al iets minder hard aan het werk slaan.
Feather & Down Pillow Spray, €8. Koop hem hier.
Een ander geurtje dat ons lichaam – en onze geest – onmiddellijk zou associëren met ontspanning, is valeriaan. Deze essentiële olie-variant van Healing Solutions, kan je dan ook op verschillende slaapbevorderende manieren aanwenden: of je sprenkelt een paar druppeltjes op je voorhoofd, hals en polsen, of je verstuift vlak voor het slapengaan een met water verdunde versie over je kussen en beddengoed, of je neemt ‘s avonds nog even lekker een ontspannend bad met enkele druppeltjes van de olie in kwestie erin gedropt. Sweet dreams!
Healing Solutions, 100% pure therapeutic oil, €16,89. Koop hem hier.
Ook bijzonder ontspannend ‘s avonds, is een kopje thee met de juiste ‘relaxerende’ bestanddelen – denk bijvoorbeeld aan kamille, meiboom, hartekruid, valeriaan of citroenmelisse. Heel wat thee-lijnen hebben dan ook wel enkele ‘good night’-varianten in hun gamma, zo ook de luxueuzere Kusmi Tea-reeks. In hun ‘Lovely Night‘-blend onder meer kamille, kaneel, honeybush, zoethout en linde.
Kusmi Tea, Lovely night, €14,90. Koop hem hier.
Ook de stoffen waarin je je elke nacht hult, kunnen natuurlijk een invloed hebben op hoe kwaliteitsvol je je nachtrust ondergaat. Insomnia echt tegengaan, kan het waarschijnlijk niet, maar heerlijk zacht liggen in een setje satijnen lakens, maakt de hele slaapervaring toch alvast dat tikje aangenamer, niet?
Natsumi, weelderige satijnen dekbedovertrek, €52,99. Koop hem hier.
Wat ook heel erg helpend kan zijn voor mensen die moeite hebben om in te slapen, is het zoemende geluid van een witte ruis-machine. De geluidsfrequentie van witte ruis zou er ook weer voor zorgen dat je hersenen in een super ontspannen staat terecht komen. Bovendien heeft het gadget zo’n tien verschillende geluidsmodellen om uit te kiezen: voor ieders mind een gepaste zoem.
Sound Oasis ‘witte ruis’ geluidsmachine, €62,50. Koop hem hier.
Ook in deze slaapbevorderende balsem weer vleugjes van lavendel en kamille, maar daarnaast ook nog Patchouli, Bois de Rose en een snuifje oriëntaalse Ylang Ylang. Smeren maar!
Scentered Aromatherapy ‘Sleep Well Balm Stick’, €13,50. Koop hem hier.
Tot slot belooft ook deze Deep Sleep Pillow Spray van ThisWorks ons ronkende nachten. De spray bevat tal van essentiële oliën o.a. van lavendel, vetiver en wilde kamille. Een licht mistje verstuiven over je lakens en beddengoed en naast een fijn geurtje bij het in bed duiken, zou je ook nog eens slapen als een roosje. Het proberen waard, toch?
This works, Holly Fulton deep sleep pillow spray, €21,95. Koop hem hier.
Lees ook:
- S.O.S. slaaptekort: 7 tips van slaapexperten voor wie moeilijk inslaapt
- Dit zegt de kant waaraan je slaapt over je persoonlijkheid
- Dankzij dit handige trucje val je sneller in slaap
