Wandelen is populairder dan ooit: expert Dorien Draps deelt haar beste tips voor beginners
Wandelen en hiken zijn populairder dan ooit. Net als yoga doen ze wonderen voor je mentale welzijn. In tegenstelling tot intensieve sporten zoals marathonlopen zijn ze blessurevriendelijk — al schuilen er toch wat risico’s in. Wandelspecialist Dorien Draps deelt haar tips om veilig van elk avontuur te genieten.
‘“Goed voor lichaam en geest”: wandelen wordt steeds populairder bij jongeren’ en ‘Wandelen verovert alle generaties’. Tijdens de Covid-periode was wandelen een van de weinige toegelaten activiteiten buitenshuis. Belgen gingen massaal op wandel en zijn er nooit mee gestopt. De tijdelijke hype werd een levensstijl, kaderend in een drang naar meer beweging, avontuur en natuur.
Ook ikzelf ben een grote wandelfanaat. Er zijn weinig dingen die mijn hoofd even stil krijgen als hoge bomen, het geritsel van bladeren en de vele geuren die de natuur – ongeacht het seizoen – rijk is. Al wandelend tot rust komen lukt me zelfs zonder inspirerend groen, te midden van de drukke stad waarin ik woon bijvoorbeeld.
Ik ging ook al in groep op wandelvakantie, al was ik toen blij dat een gids ons begeleidde van woestijnboom tot -rots. Iemand zoals Dorien Draps, een outdoor-ondernemer en wandelspecialist. Enkele jaren geleden richtte de Belgische Op Wandel op, een platform waarop de nieuwe generatie wordt aangespoord om wandelen en hiken te integreren in hun dagelijkse leven, met aandacht voor mindfulness en slow living. Wandelen als manier om verbinding te maken met de omgeving en met jezelf; dat is wat Draps wil promoten.
Voordelen van wandelen
Ook de connectie met een ander kan versterken door samen een tour in de natuur te maken. “Door naast elkaar te lopen, treedt er fysieke en emotionale synchronisatie op”, aldus Draps. “Dat zorgt voor diepere gesprekken en meer verbondenheid.” Daarnaast komt het je mentale welzijn ten goede: “Hiken verlaagt stress- en cortisollevels, terwijl bomen stoffen zoals phytonciden vrijgeven die ons immuunsysteem versterken. Bovendien helpt wandelen ons vertragen, aarden en reflecteren. Het kan zelfs bijdragen aan een betere slaap en meer creativiteit.”
Vanzelfsprekend, is er ook heel wat fysiek voordeel te halen uit een wandeltocht. “Het is een toegankelijke, blessurevrije vorm van beweging die goed is voor hart, botten en uithoudingsvermogen. Omdat het een natuurlijke manier van bewegen is, past het perfect bij hoe ons lichaam gebouwd is”, zegt de Belgische.
Helaas zie ik nog vaak beginners in sneakers, korte jeans en dunne truien, wat amper bescherming biedt
Net zoals Dorien Draps, wil Zalando mensen in de natuur sturen, op zoek naar verbinding, beweging en rust. Dat doet het modeplatform met de hulp van hun immer groeiende outdoorcollectie. Al sturen noch Zalando, noch Draps je graag op pad zonder voorbereiding.
Tips voor (beginnende) wandelaars
Dat steeds meer mensen de natuur in trekken, en tegelijkertijd eveneens de natuur dicht bij huis zijn gaan appreciëren, is het positieve nieuws. Jammer genoeg lezen we ook vaker koppen als ‘Twee wandelaars omgekomen in de Alpen’ en ‘Man overleden na val in bergen van Oostenrijk’. “Een minder positieve trend is echter dat sommige mensen onvoldoende voorbereid aan een tocht beginnen”, merkt Draps op.
“Gebrek aan kennis kan gevaarlijke situaties opleveren. Denk aan onvoorbereid vertrekken, te veel spullen meenemen, je eigen kunnen overschatten of je laten meeslepen door groepsdruk. Ook een slechte tijdsindeling door bijvoorbeeld de afstand of duur van je tocht te onderschatten en te weinig rust, voeding of hydratatie kunnen grote gevolgen hebben. Daarom is er nood aan meer bewustwording en educatie over hoe je veilig en respectvol met de natuur omgaat.” Die bewustwording begint hier. Enkele tips voor beginners (en belangrijke reminders voor getrainde wandelaars).
1. Analyseer je route
Een goede voorbereiding begint bij het kennen van je route. Analyseer de route voor vertrek: wat is de afstand, het hoogteverschil en het terrein van de tocht? “Neem een papieren kaart mee én een GPX-bestand op je telefoon. Zorg daarnaast dat je de route ook offline kan volgen en vergeet geen powerbank om een platte gsm-batterij te voorkomen. Zonder bereik kan een satelliet nood apparaat met SOS-knop letterlijk je leven redden.”
Door naast elkaar te lopen, treedt er fysieke en emotionele synchronisatie op. Dat zorgt voor diepere gesprekken en meer verbondenheid
Vooraleer je je traject kan analyseren, moet je de route uitstippelen. Hoe te kiezen? “Je kunt berggebieden grofweg indelen in drie niveaus: lage, middelhoge en hoge bergen. Hoe hoger, hoe zwaarder; het terrein wordt ruiger, het weer grilliger, en hoogteziekte kan optreden. Begin als beginner in de lage bergen, en bouw langzaam op. Beginners raad ik bos- en kustpaden aan, die zijn meestal vlakker. Bergpaden zijn zwaarder. En let ook op het klimaat; een wintertoch is totaal anders dan een zomerse hike. Groei stap voor stap, dan blijft het leuk én haalbaar.”
Bij het vastleggen van een route, let je op de moeilijkheidsgraad door rekening te houden met het type berggebied (laag, midden of hoog), de af te leggen afstand, het soort terrein en de afgelegenheid. “Zorg ervoor dat iemand altijd weet waar je bent en stippel op voorhand een plan B uit.”
2. Aangepaste kledij en materiaal
2.1. Laagjes
“Helaas zie ik nog vaak beginners in sneakers, korte jeans en dunne truien, wat amper bescherming biedt”, zegt Draps. “Goede kleding is cruciaal om warm en droog te blijven, zeker op meerdaagse tochten. Gebruik kwaliteitsmateriaal, draag waterdichte lagen, en neem een donsjack mee — zelfs in warme regio’s kunnen omstandigheden snel omslaan.” Mag je zeker ook niet vergeten: een hoed, zonnebrandcrème en voldoende water.
Daarbij kleed je je best volgens het ‘ui-principe’, ofte: draag laagjes. “De basis van mijn kleding opbouw blijft voor veel tochten en weersomstandigheden hetzelfde. De basislaag bestaat meestal uit merinowol of Tencel; materiaal dat vochtregulerend, temperatuurregulerend en geurwerend is. Een onderliggende thermoset kan van pas komen. Dan volgt een isolerende laag, een middenlaag die bestaat uit een fleece of wollen trui. Als isolatie- of buitenlaag kies je een lichte donsjas, een regenjas en regenbroek.” Voor een wintertrekking, heb je nog een andere aanpak nodig.
2.2. Wandelschoenen
Geen hiking zonder degelijke wandelschoenen. Maar hoe kies je het juiste paar? “Beginners die weinig enkelstabiliteit hebben of niet zo stevig te been zijn, raad ik aan laarzen met een hoge schacht te dragen voor extra steun. Daarnaast is een goede gripzool, zoals Vibram, belangrijk voor meer controle op oneffen paden. Als je vertrouwen hebt in je schoeisel, heb je ook vertrouwen in je stappen.”
En toch moeten zware, leren bergschoenen niet altijd je voorkeur genieten. “Naarmate ik meer ervaring opdeed, realiseerde ik me dat je ook in trailrunners kunt wandelen. Die zijn lichter en ademender, geschikt voor zowel droge als natte omstandigheden. Maar ze slijten natuurlijk sneller. Een goed gemaakte leren bergschoen kan daarentegen vele jaren meegaan. Maak zelf de afweging en hou rekening met het soort trektocht je zal maken; het weer en klimaat, de paden en het terrein.”
2.3. Onmisbare investeringen
Kleding, schoenen en een technische rugzak zijn een goed begin, en items waar je best niet op bespaart. “Hoogwaardige kleding en lichtgewicht, kwalitatief materiaal zijn vaak duurder, maar de prijs dient een doel: duurzaamheid, betrouwbaarheid en gebruikscomfort.” Geen zin of kapitaal voor dergelijke investeringen? Dan kan je materiaal huren of lenen bij heel wat outdoorwinkels.
Hike your own hike: volg je eigen tempo, luister naar je eigen lichaam en laat je niet opjutten door de groep of door de druk van sociale media
Een hoofdlamp hoeft daarentegen niet veel geld te kosten, en is essentieel als je in de schemer moet navigeren. Ook wandelstokken zijn aangeraden, “Vooral bij meerdaagse tochten of wanneer je een zware rugzak draagt. Ze ondersteunen je gewrichten, geven ritme en stabiliteit. Maar vertrouw er niet volledig op; je lichaam moet de belangrijkste steunpilaar blijven. Ik zie vaak mensen die te hard op hun stokken leunen, hun eigen balans vergeten te behouden en toch vallen”, zegt Draps.
3. Hou rekening met het weer – zo veel als mogelijk
Als wandelaar ben je onderworpen aan de weergoden, dus op voorhand het weerbericht bekijken is geen overbodige luxe. Op die manier kan je beter inschatten met wat voor weersomstandigheden je te maken zal krijgen. Al blijft het weer natuurlijk wispelturig en kan de situatie abrupt omslaan. Soms kan het zelfs veiliger zijn om terug te keren. “Als je weet dat er een storm aankomt, stop je best met klimmen. Hoor je donder, dan daal je meteen af – de inslaande bliksem is extreem gevaarlijk in de bergen”, waarschuwt de wandelexpert.
Ook bij aanhoudende regen, kan het beter zijn om de tocht in te korten. “Rivieren kunnen overstromen, paden kunnen wegspoelen en je kledij raakt doorweekt. Kledij en materiaal dat zodanig doorweekt is dat het niet meer kan drogen – geen enkel materiaal is eindeloos waterproof – is problematisch. Vraag jezelf altijd af of je ergens kan opdrogen.”
Langs de andere kant brengt ook hitte bepaalde gevaren met zich mee. “Een zonneslag, zelfs in een mild klimaat, komt vaker voor dan je denkt. Dat kan voorkomen worden door het dragen van een hoed en zonnecrème en door voldoende water te drinken.” Ook enige voorzichtigheid is aangeraden in bergpassen waar wind zich opstapelt.
Een tip van Draps: “Vertrek vroeg in de ochtend. In de namiddag ontstaan vaak stormen of weersveranderingen. Hoe eerder je start, hoe veiliger.”
4. ‘Hike your hike’
Ten slotte, nog een gouden raad van ervaringsdeskundige Draps: “Hike your own hike, of met andere woorden: volg je eigen tempo, luister naar je eigen lichaam en laat je niet opjutten door de groep of door de druk van sociale media. Wil jij pauzeren om rond te kijken of even te zitten en iets neer te schrijven? Gewoon doen, want dat zijn de meest waardevolle momenten. Het zou jammer zijn moest je er doorheen razen.”
Meer lezen
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier