Gezond

Zo blijf je slank op elke leeftijd

Isaline Put

01 jul 2016

Ben je nu 20, 30 of 40-plus? Zo hou je dat silhouet in toom. Als je twintig bent, is ouder worden iets voor anderen. Tot als je thirty- en fortysomething tot het besef komt dat dat lijf toch écht wel verandert. Maar waarom? En is er nog ergens een handrem?

1. Puberteit

Je hebt ze vast nog wel. Van die foto’s van je – late – tienerjaren waar je op staat in een jongere, strakkere en slankere versie van jezelf. Uit een tijd ook waarin je dacht dat je ‘dik’ was, een ‘ferme kont’ had, of ‘een buik om u tegen te zeggen’. Nu kijk je met enig ongeloof naar die jonge, strakke versie van jezelf. En kun je niet anders dan concluderen dat je geen idee had van hoe mooi en fris je er toen uitzag. Dat kan ook bijna niet anders, als je het verhaal hormoongewijs ontleedt. Door een complexe interactie tussen o.a. de hypofyse en de eierstokken wordt de puberteit in gang gezet.

Je lichaam maakte tijdens je puberteit een tsunami van hormonen aan die er niet alleen voor zorgt dat je je kunt voortplanten, maar ook dat je relatief vormeloze kinderlijf binnen een paar jaar verandert in een groter lichaam mét smallere taille en vrouwelijke rondingen op (meestal) de juiste plaats. Een ontwikkeling die vooral wordt toegeschreven aan oestrogenen die grotendeels worden aangemaakt in de eierstokken.

2. Twintig en op je aantrekkelijkst?

Je twintigerjaren zijn de jaren waarin je helemaal verlost bent van je jeugdpuistjes. Of juist voor het eerst puistjes krijgt. Je gezicht goed verzorgen (en ja, daar hoort ook elke avond en ochtend een reinigingsritueel bij!) is meer dan aan te bevelen om nu en ook straks als je ouder bent, een mooie huid te hebben. Voordeel is dan weer dat je huid als twintiger er meestal stralend en gezond uitziet, zelfs als je een nachtje (of een paar nachtjes) flink hebt doorgezakt. Reden: je hebt nog een serieuze voorraad collageen, een lichaamseigen eiwit dat vezels vormt en zorgt voor een sterke huid. Het zit in heel je lichaam en je botten en wordt continu vernieuwd. Vooral als je actief bent. Als je nog niet aan het sporten bent, is dit dus zeker de tijd om ermee te beginnen. Niet alleen voor het onderhoud van je huid en beenderen, ook om je gewicht stabiel te houden. Nog een stok achter de deur om meer te gaan bewegen: vanaf je 25ste neemt de aanmaak van collageen gestaag af. Waar wacht je nog op? Hier geven we je alvast tips voor oefeningen die je helpen je van je vetrolletjes af te raken.

3. Zwangerschap

De aanleg van nieuwe bloedvaten stimuleren de melkklieren om je lichaam voor te bereiden op borstvoeding. En dat betekent ook serieus zichtbare veranderingen zoals buikgroei, borstgroei, het verdwijnen van je taille en een gemiddeld extra gewicht van 12 kilo dat je met je mee mag dragen. Sommige vrouwen behoren tot de happy few die amper een paar weken na hun zwangerschap er opnieuw exact hetzelfde uitzien als ervoor, maar meestal blijven er wel een paar kilootjes hangen, of is je figuur niet meer zo afgelijnd als eerst. Tenzij je een abonnement op de fitnessclub neemt, of met andere sporten aan de slag gaat. Heb je wat motivatie nodig om na je zwangerschap je lichaam terug fit te krijgen? Lees dan hier hoe Élodie Ouedraogo haar lichaam weer helemaal in vorm kreeg na 12 weken.

4. Dertigers: tijd om aan het sporten te slaan

Ben je eenmaal de dertig gepasseerd, dan is meer bewegen sowieso aan te bevelen, omdat je stofwisseling dan langzaam maar zeker in een lagere versnelling terechtkomt en je dus sneller kilo’s verzamelt. Bovendien kent je spiermassa vanaf dan ook eerder afbouw dan opbouw. Zowel conditie- als krachttraining (met gewichten) om op gewicht te blijven én je spieren te onderhouden, zet je nu best op het programma. Dat zorgt trouwens niet alleen voor een mooi silhouet en sterke spieren, maar ook voor sterke botten. Want waar je botten tussen je twintigste en dertigste hun maximale massa bereikten, neemt je botmassa vanaf nu geleidelijk af. Sporten waarbij je je beenderen belast (denk aan touwtjespringen, lopen, flink stappen) zorgen voor een betere botdichtheid. Aan die botten zie je natuurlijk niets langs de buitenkant, maar als je je lichaam wat beter in de spiegel bekijkt en vergelijkt met tien jaar geleden, zal je hoogstwaarschijnlijk toch een subtiele verandering zien. Waar je als twintiger waarschijnlijk eerder een afgelijnd zandloperfiguur had, zal je nu eerder een vollere versie zien. Wel nog met taille, maar ook met wat vollere boezem, heupen en billen. Schuif het maar af op dat tragere metabolisme…

“Je metabolisme begint trager te werken, waardoor je sneller in gewicht kunt bijkomen”, aldus Linda Ameryckx. “Ook je spiermassa laat het vanaf nu al wat afweten. Je lijf wordt wat slapper. Verder wordt je huid dunner, omdat nieuwe huidcellen wat minder snel worden aangemaakt. Gevolg: een iets doffere teint en de eerste fijne rimpeltjes. Verzorg je huid goed en ga geen uren bakken in de zon. Je spieren verliezen al iets tonus en ook je botten worden minder sterk. Niet vergeten te sporten dus, en zorg voor voldoende voeding rijk aan calcium, zoals groene bladgroenten, cacao, bonen, radijs, noten, broccoli en kool”.

Hoewel je metabolisme vertraagt, zijn er toch enkele manieren om je metabolisme te laten versnellen. Ontdek hier hoe je dat doet met deze 5 simpele trucs.

5. Fortysomething en de grote overgang

En plots ben je veertig. Of veertigplusser. Je lichaam slaat nu echt aan het veranderen. Vandaar dat maar weinig vrouwen zich verheugen op de nakende of al beginnende overgang. Het is ook een belangrijke reden waarom veel fortysomething vrouwen zo hard blijven volhouden dat zij nog lááng niet aan de beurt zijn, omdat ze gewoon nog elke maand netjes menstrueren. Toch gaat die vlieger biologisch gezien niet helemaal op, want de eerste tekenen kunnen toch al voor de deur staan, omdat je hormonen uit balans raken. Denk aan niet direct opvallende klachten zoals pms, nachtelijk zweten en prikkelbaarheid. Gynaecologe Linda Ameryckx: “Vaak krijg je al vanaf je 40-45 klachten in de vorm van onregelmatige bloedingen. Eerst kortere cycli, daarna langere, of menstruaties die worden overgeslagen. Ook kun je heviger gaan bloeden. Je zit dan in de perimenopauze of overgang, de periode die voorafgaat aan de menopauze en die zeker verschillende jaren kan duren. Heb je één jaar lang geen menstruatie gehad, dan zit je officieel in de menopauze. En alle jaren die daarna volgen, noemen we de postmenopauze.” En die heeft ook effect op je figuur. Vrouwelijke rondingen die jarenlang je looks bepaalden, gaan plots een eigen leven leiden. Dat heet: ze lijken te verschuiven. Een deel van je billen zakt naar beneden, het vet van je heupen kruipt omhoog naar je buik én taille, terwijl je borsten groter worden en meer gaan hangen. Als je altijd een zandloperfiguur had of peervormig was, wordt de kans groter dat je zomaar een appel wordt. Met stevige bite.

6. Somewhere between 40 and 50

De overgang of perimenopauze kan vanaf nu elk moment starten. Overigens is het niet zo dat het moment waarop dat bij jou begint, genetisch bepaald is. Dus als je moeder op haar vijftigste in de overgang kwam, moet je niet verbaasd zijn als het bij jou al tien jaar eerder begint. Gemiddeld kom je op je 52ste in de menopauze, nadat je gemiddeld 5 jaar in de overgang zat. Hou er overigens rekening mee dat je als roker gemiddeld twee jaar eerder in de overgang komt, omdat de gifstoffen van de tabak zich ook in je eierstokken opstapelen. Die transitie gebeurt gelukkig niet in een paar maanden of een paar jaar. Er gaan gemiddeld toch echt wel zo’n vijf jaar voorbij voordat je daadwerkelijk via de overgang in de menopauze terechtkomt. En dat dat ook aan je lijf te zien is.

Onderneem op tijd actie

Dat je lichaam in de loop der jaren verandert, valt niet tegen te houden. Toch kan je het heft in eigen handen nemen door lief te zijn voor je lijf, voldoende te bewegen, gezond te eten en je huid goed te verzorgen. Als je weet waar een euvel zoals gewichtstoename vandaan komt, kun je de ongewenste veranderingen ook beter onder controle houden. Je lichaam (en jij zelf) zal je dankbaar zijn.