Healing fiction: 11 Japanse en Koreaanse boeken voor een lange winteravond
Weinig beter dan een goed boek om je aan op te warmen in de winter, en al zeker als je voor ‘healing fiction’ gaat. De literaire trend die uit Japan en Zuid-Korea kwam overwaaien, zet in op zachte en troostende boeken die je meenemen op een wervende introspectieve reis. Een ideaal tegenwicht voor het grillige weer buiten dus. Reis ver, duik diep: in deze verhalen willen wij ons verliezen.
Before the coffee gets cold, Before we forget Kindness en We prescribe you a cat, het zijn maar een paar healing fiction-titels die ook bij de meeste Europese lezers intussen wel een belletje doen rinkelen. Van oorsprong komt het genre nochtans uit Japan en Zuid-Korea overwaaien. Onder de beklijvende druk van een steeds heftiger draaiende prestatiemaatschappij borrelde daar bij veel jonge stedelingen de nood op om even aan al die verpletterende verplichtingen te ontsnappen. Als een soort vlucht uit een ontluisterende realiteit gingen ze zich massaal verdiepen in ‘healing fiction’: zachte, troostrijke, vaak episodische verhalen die meer draaien om de innerlijke reis richting catharsis, dan om een spannend plot en intriges.
Nog een constante binnen het genre: heel wat verhalen hebben een publieke plek – denk: een café, een bibliotheek, een wasserette of een boekhandel als hoofdlocatie. Een ‘derde ruimte’ waar verschillende reizigers of passanten tijdelijk halt houden, en na verloop van tijd ook weer vertrekken. De verhalen die ze meebrengen zijn vaak een nostalgische trip down memory lane: verhalen over spijt, liefdesverdriet, een gebroken hart of eenzaamheid, die emotioneel verteerd worden door de opgerakelde herinnering. Een narratieve techniek die ook vaak terugkeert, is een magische sprong in de tijd. De verteller van het verhaal krijgt dan op onverklaarbare wijze de kans om terug te keren naar een bepaald tijdstip in het verleden – een moment waarop ze klaarblijkelijk nog iets recht te zetten hebben, of een bepaalde les te leren. Het mooiste aan die hele healing fiction trend: vaak zorgen de opgerakelde vertellingen niet alleen bij de fictieve personages zelf, maar ook bij de lezer voor een soort emotionele loutering: een verdriet dat losgelaten wordt, een inzicht gevonden.
Fans van het genre duiden healing fiction aan als een veilige en geromantiseerde vlucht uit de realiteit, die steeds chaotischer en dreigender wordt
Fans van het genre duiden healing fiction dan ook aan als een welkome en vooral veilige vlucht uit de realiteit. Iets waar ze in een wereld vol economische onzekerheid, individualisme en nieuwe wereldoorlogen, alsmaar meer nood aan hebben. Dierenliefhebbers kunnen zich bij deze trouwens ook in de handen wrijven, want wat er ook altijd wel ergens in een healing fiction-verhaal opduikt: een eigenzinnige kat. Alsof dat nog geen reden genoeg is om je dit seizoen eindelijk eens aan het genre te wagen: een lijstje met de beste Japanse en Koreaanse literatuur voor de winter.
Healing fiction: 11 x Japanse en Koreaanse literatuur
1. Convenience Store Woman
In dit boek van Sayaka Murata volgen we Keiko Furukara, een schuchtere vrouw die een eenvoudig leven leidt en al achttien jaar werkt in een kleine Japanse buurtwinkel in Tokio. Zelf houdt ze van de stabiliteit en de structuur die de winkel biedt: het routinematige werk is eenduidig, de sociale interacties eenvoudig en functioneel. Haar familie en vrienden zijn echter niet even tevreden met het pad waarvoor ze kiest: ze maken zich zorgen om haar ‘abnormale’ leven en vragen zich af waarom ze nog steeds single is en geen carrière heeft. Onder druk van haar omgeving besluit Keiko zich aan te passen aan de sociale verwachtingen, met alle gevolgen van dien.
Convenience Store Woman, van Sayaka Murata, voor € 8,99.
2. Voordat we elkaar kwijtraken
Voordat we elkaar kwijtraken is het vijfde boek in de succesvolle healing fiction-reeks van Toshikazu Kawaguchi waarin passanten van een mysterieus koffiehuis in Tokio door de tijd kunnen reizen om bepaalde dingen uit het verleden recht te zetten of over te doen. Er is maar één voorwaarde: ze moeten terugkeren voordat hun koffie koud wordt. Wagen zich dit keer aan die uitdaging: een vader die zijn dochter niet toestond te trouwen, een vrouw die geen chocolaatjes kon geven aan haar geliefde op Valentijnsdag, een jongen die zijn gescheiden ouders wil laten weten dat hij achter hun keuze staat en een vrouw met een kindje dat nog geen naam heeft. Een poëtische en licht filosofische vertelling over de kleine en grote gebeurtenissen die een mensenleven kleur geven.
Voordat we elkaar kwijtraken, van Toshikazu Kawaguchi, voor € 21,99 bij Meulenhoff.
3. Het onvergetelijke jaar van Tomoko
Na haar vaders dood kan haar moeder niet meer voor Tomoko zorgen en wordt ze voor een jaar naar haar oom en tante gestuurd. Het is 1972, Tomoko is twaalf jaar en kijkt haar ogen uit: het huis waarin ze terechtkomt is een oude dierentuin. Het gezin waarin ze terecht komt een bonte verzameling excentrieke figuren met elk hun unieke eigenaardigheden: Tomoko’s oom is een vrolijke eigenaar van een fabriek die radiumhoudende frisdrank maakt, oma Rosa heeft een vreemd Europees accent en haar nichtje Mina houdt er als bestie een dwergnijlpaard op na. Maar hoe verder het jaar vordert, hoe meer ook de schaduwkanten van de groep zich aan Tomoko presenteren: waarom zit het tapijt vol schroeiplekken van sigaretten en waarom ziet Mina zo bleek? Een ontroerend relaas van het leven in Japan in de jaren zeventig.
Het onvergetelijke jaar van Tomoko, van Yoko Ogawa, voor € 14,99 bij Cossee.
4. Ik wil dood maar eerst een bord tteokbokki
Baek Se-hee is een succesvolle jonge socialmediadirecteur bij een uitgeverij wanneer ze hulp zoekt bij een therapeut voor haar depressie – of hoe moet ze het noemen? Ze voelt zich leeg, somber en onzeker, maar als het leven dan toch zo dramatisch is, waarom heeft ze dan wel nog steeds zin in haar favoriete maaltijd: tteokbokki, een traditioneel Japans gerecht met heerlijke pikante rijstcakes? Wat het boek, naast deze belangrijke en taboedoorbrekende thematiek, zo bijzonder maakt, is de vorm: rechtstreekse dialogen tussen Baek en haar psychiater, wisselen elkaar af met persoonlijke reflecties op het leven en op de mentale worstelingen die ze doormaakt. Een individueel relaas dat zich op macroniveau meteen ook buigt over grote maatschappelijke thema’s als druk van de samenleving, stigma rond mentale gezondheid en de zoektocht naar zelfacceptatie.
Ik wil dood maar eerst een bord tteokbokki, van Baek Se-heel, voor € 22 bij Pelckmans.
5. De brievenwinkel van Seoul
Wanneer Hyoyeongs oudere zus de familie plotsklaps verlaat, stort haar wereld in. Zonder de steun van haar zus ontbreekt het haar aan zelfvertrouwen om haar studies en filmproject af te maken. Op uitnodiging van een vriend begint ze te werken in een hippe brievenwinkel in de binnenstad van Seoul: een charmante winkel met een prachtig assortiment pennen, papier, envelopes en andere stationary. De meest hartverwarmende feature van de shop: een pennenvrienddienst waar klanten een brief mogen uitkiezen van een anonieme pennenvriend, op voorwaarde dat ze die persoon een brief terugschrijven. Nadat Hyoyeong een tijdlang observeert hoe fijn de klanten van de brievenwinkel het vinden om hun gedachten neer te pennen aan iemand die ze niet kennen, waagt ze zich er zelf ook aan. Het allermooiste aan dit boek: voor het verhaal baseerde de auteur zich op een brievenwinkel die echt bestaat, net als de pennenvriend-service.
De brievenwinkel van Seoul, van Seungyeon Baek, voor € 21,99 bij Meulenhoff.
6. Strange weather in Tokyo
Tsukiko is een styliste in haar dertiger jaren die al een tijdje alleen in Tokio woont wanneer ze op een avond een van haar oude leraren, ‘Sensei’, tegen het lijf loopt in een bar. Het tweetal raakt aan de praat en hoewel er meer dan dertig jaar leeftijdsverschil speelt, raakt het gesprek een snaar. Terwijl de seizoenen tegen de achtergrond van een flitsend Tokio verbleken, blijven ze geregeld met elkaar afspreken over sake of een kleine maaltijd. Tegen de tijd dat de kersenbloesems zich hebben laten verjagen door door paddenstoelen en een ongure herfstwind, ontwikkelt zich tussen Tsukiko en Sensei een aarzelende intimiteit die op ontroerende wijze overloopt in liefde. Een hartverwarmend, perfect gestileerd en aangrijpend verhaal over vriendschap, liefde en lotgenoten.
Strange Weather in Tokyo, van Hiromi Kawakami, voor € 13,95 bij Luddites.
7. Een kat, een man en twee vrouwen
Een kat, een man en twee vrouwen van Junichiro Tanizaki is een luchtige en vermakelijke variatie op een van de auteurs favoriete onderwerpen: de onderlinge relaties tussen mensen, en in dit geval ook die met een kat. Wanneer Shozo zijn vrouw Shinako verlaat voor haar jongere opvolger Fukuko, komt hij per ongeluk in een eindeloze strijd tussen de twee vrouwen terecht. Shinako, die alles dat haar leven zin gaf verloren lijkt te hebben, smeekt Shozo om hun schildpadkat Lily, bij haar te mogen houden. Shozo’s onwil om afstand te doen van zijn geliefde kat ontaardt na verloop van tijd in een excentrieke liefdesdriehoek tussen hem en de twee vrouwen. Het is dan ook het elegante huisdier dat stilzwijgend onthult bij wie zijn affecties echt liggen.
Een kat, een man en twee vrouwen, van Junichiro Tanizaki, voor € 20,95 bij Meulenhoff.
8. Welcome to the Hyunam-Dong bookshop
Als Seo Young, een jonge vrouw die maar moeilijk haar weg vindt in het snelle en hectische leven van Seoul, na een burn-out niet meer terug wil naar haar spaak gelopen carrière in de uitgeverswereld, besluit ze een bescheiden boekenwinkel te openen in Hyunam-Dong. Al snel wordt de eigenhandig samen geraapte literaire wereld een toevluchtsoord, niet alleen voor Seo Young zelf, maar ook voor een kleurrijke verzameling buurtbewoners. Tussen de vele kleine ontmoetingen en korte gesprekken over verloren dromen tot onvervulde verlangens in, zien we hoe Young zichzelf gaandeweg opnieuw samen raapt. Een ontroerend verhaal over de kracht van kleine interacties en over de schoonheid van alledaagse momenten.
Welcome to the Hyunam-Dong bookshop, van Hwang Bo-Reum, voor € 13,95 bij Bloomsbury.
9. The Full Moon Coffee Shop
Geen boek voor lezers die hun literatuur liever niet te surrealistisch hebben, maar voor fans van zacht magisch realisme dan weer wel het proberen waard: The Full Moon Coffee Shop. Deze feel-good roman van Mai Mochizuki neemt je mee naar een mysterieus café dat alleen verschijnt op bijzondere momenten, precies wanneer mensen vastlopen in hun leven. De obers zijn geen mensen, maar wijze, pratende katten die passanten warme koffie en richting bieden. Het resultaat is een reeks innemende ontmoetingen waarin schrijvers, dromers en twijfelaars ontdekken wat ze werkelijk nodig hebben om verder te kunnen. Geen absurde situaties, maar wel de realiteit die even op pauze wordt gezet voor een moment van troost en helderheid.
The Full Moon Coffee Shop, van Mai Mochizuki, voor € 14,91 bij Brazen.
10. Een vrouw rent een berg over
Wanneer Takiko Odaka ongepland zwanger raakt na een korte affaire met een getrouwde man, betekent dat een bron van verdriet en schaamte voor haar ouders. Zelf trekt Takiko zich van dat maatschappelijke stigma maar weinig aan. Haar baby, zo stelt ze zich voor, zal van haar zijn en van haar alleen. Ze verheugt zich zelfs op de uitdaging, en hoopt dat het haar kan bevrijden van het leven dat ze tot dan toe geleid heeft. Het verhaal begint op de zinderend hete zomerdag waarop Takiko te voet naar het ziekenhuis trekt om er te bevallen van een zoon en volgt vervolgens een jaar in haar leven. Een prachtige poëtische insteek voor een vertelling over de afwisseling van intens geluk én ongeluk die bij alleenstaand moederschap komt kijken.
Een vrouw rent een berg over, van Yuko Tsushima, voor € 24,99 bij De Bezige Bij.
11. Days at the Morisaki Bookshop
Wanneer de vriend van de vijfentwintigjarige Tatako op een dag doodleuk aankondigt met iemand anders te gaan trouwen, accepteert ze met tegenzin het aanbod van haar excentrieke oom om huurvrij haar intrek te nemen in het kleine appartementje boven zijn boekenwinkel. Verscholen in een prachtig hoekpand van een oud houten gebouw in Jimbocho, een klein gehucht in Tokio, is de boekenwinkel vol torenhoge stapels tweedehandsboeken een geliefd toevluchtsoord voor heel wat mensen met een gebroken hart. Ook voor Tatako ontvouwt de shop zich al snel als een uitgebreide verzameling van alternatieve werelden om zichzelf in te verliezen. Hoewel ze op het eerste zicht maar weinig met de buurtbewoners en met haar excentrieke oom gemeen lijkt te hebben, blijkt de boekenwinkel voor beiden uiteindelijk toch dezelfde lessen over het leven, de liefde en over de helende kracht van literatuur in te houden.
Days at the Morisaki Bookshop, van Satoshi Yagisawa, voor € 9,99 bij Manilla Press.
Meer lezen:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier