“Heb je zelf ook kinderen?” Euh nee, moet ik schromelijk toegeven. Elke keer weer voelt het antwoord op die vraag toch een beetje als dat van een fraudeur op weg naar ontmaskering. Dat ik er – ondanks een leeftijd die stilaan noopt tot finale beslissingen – nog steeds niet over uit ben of ik nu al dan niet de behoefte voel om genetisch materiaal te reproduceren, prevel ik er altijd vlug achteraan. De stilzwijgende hoop dat alle verhalen uit deze reeks gradueel meer inzicht brengen, wordt meestal vanzelf geraden. Ook door Evelien Bosmans, actrice, theatermaakster en – hoewel een volledig kalenderjaar minder op de teller – al vier jaar lang trotse mama van Charlie. Voor haar was de keuze om ‘moeder te worden’ veel minder voer voor twijfel: “Impliciet heb ik denk ik altijd wel rondgelopen met het idee dat kinderen ooit deel van mijn leven zouden uitmaken: ik zorg graag voor anderen en haal daar veel voldoening uit. Nu ik een kind heb, merk ik wel dat er voor die zorg voor andere mensen net iets minder tijd overblijft dan daarvoor. (lacht) Maar dat zal wel normaal zijn zeker: je hebt maar zoveel om te geven, toch?”
“Terwijl zwangerschap je in de meeste beroepen automatisch tegen ontslag beschermt, wérd ik soms net ontslagen. Met een zwangere buik kan je nu eenmaal niet alles spelen”
Zorgen voor een baby, peuter of kleuter kruipt dan ook niet in je kouwe kleren: “Zelf vond ik de eerste maanden best heftig. Maar wel vooral omdat ik het mezelf zwaar gemaakt heb, vrees ik. Na vier of vijf weken al, ging ik terug aan het werk: theater spelen en repeteren. Om alles te kunnen bolwerken, nam mijn mama drie maanden loopbaanonderbreking: om de nachtelijke uren van avondvoorstellingen te overbruggen bleef ze logeren en overdag reed ze regelmatig over en weer naar Toneelhuis, waar ik destijds repeteerde voor Angels in America – zodat ik borstvoeding kon geven. Na een show snelde ik naar huis, omdat mijn borsten letterlijk op springen stonden (lacht). Achteraf bekeken vraag ik me weleens af of het dat allemaal waard geweest is en of ik niet beter wat langer van mijn cocon genoten had. Maar op dat moment was het voor mij echt belangrijk mijn werk als actrice zo snel mogelijk weer op te pikken.”
“Als actrice word je op vlak van ouderschap in ons land trouwens ook niet zo goed beschermd. Terwijl voor zowat elk ander beroep geldt dat je best zo snel mogelijk bij je werkgever meldt dat je zwanger bent, omdat dat dat je beschermt tegen ontslag, werkt het bij ons bijna omgekeerd. Ik moest sommige rollen net laten schieten, omdat je met een zwangere buik nu eenmaal niet alles kan spelen. Misschien heeft dat de druk om nadien zo snel mogelijk wel weer alle kansen te grijpen, wel een beetje verhoogd.”
Terug naar Oegstgeest
Het drukke ritme van een leven op de planken combineren met een kind van vier, blijft voor de actrice nog steeds een beetje zoeken. Al bracht co-ouderschap daar paradoxaal genoeg wel iets meer structuur: “Mijn kind soms moeten missen, is absoluut het grootste verdriet uit mijn leven en iets waar ik nog elke dag mee aan de slag ga. Eén klein zilveren randje: mijn werk zo duidelijk kunnen opsplitsen van mijn tijd met Charlie, helpt wel om me minder schuldig te voelen over het feit dat ik daar op creatief vlak soms ook zo in opga. Opdrachten probeer ik nu zoveel mogelijk te plannen op dagen dat Charlie bij z’n papa is. Zo kan ik op me op de momenten dat hij wel bij mij is, volledig focussen op ons.” Sinds ze zelf mama is, merkt de actrice trouwens ook dat de band met haar eigen thuisfront extra werd aangehaald: “Vooral het contact met mijn mama werd de afgelopen jaren hechter dan ooit. Ze is erg nauw betrokken bij zijn opvoeding. Samen met Charlie trek ik regelmatig voor een paar dagen naar de Kempen of soms komt ze zelf logeren, omdat ze weet hoe onvoorspelbaar mijn werk kan zijn.
“Hoewel opvoeden in de jaren 80 heel anders is dan nu – veel minder bewust en meer volgens buikgevoel – blijft de basis hetzelfde: liefdevol met je kind connecteren”
Volgens mij maken kleinkinderen bij oma’s – net als kinderen bij moeders – een speciaal hormoon los (lacht): het is echt ongewoon hoe hard Charlie haar held is. Eigenlijk gaan onze gesprekken tegenwoordig ook vooral daarover: hoe gaat het met het kleinkind (lacht). Een heldenstatus die het heel af en toe ook weleens moeilijk durft maken hoor. Ik ben zelf nogal neurotisch qua gezonde voeding, en probeer daar consequent in te zijn. Charlie is echt een snoepkonijn dus om ervoor te zorgen dat hij genoeg vitaminen binnenkrijgt, laat ik hem elke dag verplicht beginnen met een stuk fruit: dan hebben we dat toch alvast gehad. Omdat hij weet dat ik daar onvermurwbaar in ben, levert dat intussen zo goed als geen strijd meer op. Na een paar dagen bij oma durft dat toch al eens anders lopen (lacht), maar zo hoort het eigenlijk ook bij grootouders en voor de rest is het vooral heel mooi. Bovendien maakt al dat zorgen voor Charlie ook dat er automatisch ook weer een beetje voor mij gezorgd wordt: ze is er vaak en laat me ’s avond soms gewoon de voetjes mee onder tafel schuiven. Een heel fijn iets om af en toe in thuis te kunnen komen.”
Dat ze veel geluk heeft gehad met een warm Kempisch nest als het hare, beseft de actrice eens te meer nu ze zelf mama is: “Wij waren thuis met twee meisjes: m’n jongere zus Marlies en ik. Samen met onze mama vormden we een echte vrouwenclan: heel fijn en warm om in op te groeien. Hoewel opvoeden in de jaren tachtig uiteraard nog heel anders was dan nu – veel minder bewust, en veel meer volgens je eigen intuïtie, zat die basis bij ons heel goed. Onze mama was een heel liefdevolle mama, die echt met ons probeerde te connecteren. Daardoor zijn zowel ik als m’n zus uitgegroeid tot twee mensen met veel vertrouwen in het leven én in andere mensen. Dat maakt me soms misschien een beetje naïef (lacht), maar het zorgt er ook voor dat we dingen durven ondernemen en ontdekken in het leven. Een stevige portie basisvertrouwen, maakt het leven gewoon makkelijker. Op jonge leeftijd het gevoel krijgen dat je geliefd bent, daarin bevestigd worden en onvoorwaardelijk graag gezien door je ouders, is daar zo belangrijk voor.”
Huilen is helemaal oké
Als ze haar eigen zoon één ding wil meegeven, is het ook dat: die intuïtieve liefde en connectie. “Daarnaast hoop ik ook dat Charlie van ons leert dat emoties er mogen zijn en dat het heel oké is om die ook kenbaar te maken aan andere mensen – ook als dat betekent dat je boos bent of verdriet uit door te huilen bijvoorbeeld. Want: het is pas als emoties er mogen zijn, dat je er ook op een constructieve of gereguleerde manier mee kan omgaan. Een boek dat daar veel inzicht heeft gebracht, is De Taal van Huilen. Dat maakt duidelijk hoe belangrijk het is om baby’s te laten huilen. Die hebben immers nog geen taal om zich uit te drukken, wat vaak moet zorgen voor een hele hoop frustratie. Om alle prikkels of indrukken van de dag te eruit te helpen, is je baby voor het slapengaan een kwartiertje laten huilen, terwijl jij als ouder aanwezig en in verbinding blijft, een goed idee.
“Ik hoop dat Charlie uitgroeit tot een mooi mens, dat passie vindt in het leven. Dat maakt alles meteen zoveel makkelijker en mooier”
Vaak hebben we als ouders de neiging om het verdriet van onze kinderen weg te sussen – door te schommelen of ze af te leiden met een speeltje bijvoorbeeld, maar daarmee leren we eigenlijk verkeerde dingen aan: namelijk dat het beter is je emoties onder de mat te vegen, dan om er even naar te kijken. Terwijl het eigenlijk net omgekeerd geldt: wie jong leert om niet weg te lopen van vervelende gevoelens, maar die er gewoon te laten zijn, zal daar later vermoedelijk mee geholpen zijn. Ik probeer daarin voor Charlie trouwens zelf het goeie voorbeeld te zijn: ik wil als mama geen vriendin zijn, maar wel iemand die grenzen en structuur oplegt. En die voorleeft dat ook ik een persoon ben met emoties, voor wie het soms weleens te veel kan worden, die huilt en die emoties heeft. Dat we als moeder en zoon een team zijn, twee personen elk apart anders zijn en die respect voor elkaar moeten hebben, daar geloof ik in.”
Tot wat voor volwassene ze hoopt dat Charlie uitgroeit? “Vooral tot een schoon mens, die een passie vindt in het leven – dat hoop ik trouwens voor iedereen. Zelf heb ik het geluk gehad om van jongs af aan heel goed te weten wat ik wilde: namelijk acteren en in films en theater spelen. Daardoor werd ik in mijn jeugd ook niet verleid tot andere dingen, zoals zwaar gaan feesten of foute vrienden. Ik was zo bezig met ‘wat wil ik’ en ‘hoe geraak ik daar’, dat ik zo’n afleiding niet nodig had. Een passie geeft je zoveel zin en voldoening in het leven. Ik hoop echt dat Charlie dat ook kan beleven. Bij hem zal het vermoedelijk dan wel iets met auto’s zijn (lacht). Daar is hij op dit moment zot van. Een tijdje geleden had hij plots een fase waarin er altijd maar touwtjes rond vrachtwagens geknoopt moesten worden. Omdat hij drie was en dus helemaal nog niet goed kon knopen, zorgde dat meestal vooral voor een hoop frustratie. Gek werd ik ervan (lacht). Een paar weken geleden fietsten we door de stad, toen hij plots zei: ‘Kijk mama, wat een mooie velden.’ Ik dacht hoezo velden? Dat is hier pure aaneengesloten bebouwing – wij wonen echt in hartje Antwerpen moet je weten. Bleek dat hij het niet over velden had, maar over VELGEN. (lacht). We zitten met een kenner.”
