Zo beïnvloeden je vriendinnen je spaargedrag (én zo laat je het niet aan je hart komen)

Je vriendin heeft net die handtas gekocht waar je stiekem al lang van droomde, je collega trekt een maand door Zuid-Afrika en op Instagram zie je foto’s van je zus die in dat sterrenrestaurant gaat eten. En dan komt de twijfel: ben je financieel wel goed bezig? Normale vraag, want uit onderzoek blijkt dat we onszelf van nature uit vergelijken met anderen. Maar wat kunnen we doen tegen die onzekerheid? En vooral: hoe zorgen we dat het ons spaargedrag niet beïnvloedt?

Volgens Sarah Newcomb is het normaal dat we onszelf vergelijken met anderen. Ze is gedragspsycholoog en gespecialiseerd in hoe mensen met geld omgaan en uitgeven. “Keeping up with the Joneses” is de Amerikaanse term voor het vergelijkingsgedrag. Hoe ver we ook komen in het leven en hoeveel we ook verdienen, er lijkt altijd iemand te zijn die het nóg beter doet en meer verdient. Daarom twijfelen we soms aan onszelf als we die dure auto op de oprit van de buren zien.

Op zich geen ramp om jezelf te vergelijken, het kan je zelfs motiveren om nog beter te doen. Maar het kan je wél onzeker en ongelukkig maken. Uit  onderzoek van Sarah Newcomb blijkt zelfs dat hoeveel geld je hebt tegenover anderen meer bepalend is voor je geluk dan de hoeveelheid geld die je bezit.

Sociale vergelijking

Het lijkt natuurlijk simpel: vergelijk jezelf niet meer met anderen en je zult je financieel gelukkig voelen. Zo eenvoudig is het helaas niet, Festinger ontdekte al in 1954 de theorie van de sociale vergelijking: we willen onze sociale en persoonlijke waarde meten, aangezien er geen objectief meetinstrument is, vergelijken we ons met anderen. En dat is er dankzij sociale media niet beter op geworden. Uit onderzoek in 2013 blijkt dat mensen die meer tijd spenderen op sociale media, ongelukkiger zijn. Logisch natuurlijk: want door de foto’s van reizen, dure wagens of luxueuze handtassen, krijg je telkens het gevoel dat je zelf minder financiële mogelijkheden hebt. Daarnaast hebben diezelfde sociale media een grote invloed op ons koopgedrag. Door persoonlijke advertenties en verleidelijke berichten zijn we sneller geneigd online aankopen te doen, dat kan met een simpele klik via laptop of smartphone. Die impulsaankopen zijn negatief voor ons spaargedrag.

En dat appeltje voor de dorst is belangrijk voor onvoorziene kosten. Want hoewel al die luxueuze spullen en reizen leuk zijn, is het noodzakelijk iets achter de hand te hebben. Zo bleek uit onderzoek in 2017 dat 50% van de deelnemers bezorgd was dat ze niet genoeg geld zouden hebben bij onvoorziene omstandigheden. Dat draagt natuurlijk niet bij tot je financieel geluksgevoel.

Goed vergelijken

Jezelf helemaal niet meer vergelijken is helaas onmogelijk. Maar je hebt wel invloed op hoe je jezelf vergelijkt. Vergelijk jezelf met mensen met wie je je kunt identificeren, bovendien best met mensen die net minder verdienen dan jezelf, al is een té laag loon ook geen goed referentiepunt: zo ontstaat de angst dat je in dezelfde situatie belandt. Daarnaast is het vooral belangrijk om spaargeld achter de hand te hebben, dat zorgt voor gemoedsrust. Dankzij deze handige tips, voel jij je minder onzeker.

• Spaar een vast bedrag: bereken hoeveel er maandelijks binnenkomt en hoeveel je gemiddeld uitgeeft per maand. Kies daarna een haalbaar bedrag dat je maandelijks overschrijft naar je spaarrekening.
• Doorlopende opdracht: geef in het begin van de maand niet te gretig geld uit en probeer op dat moment te sparen. Dit werkt het best met een automatische opdracht die bij het storten van je loon onmiddellijk een vast bedrag doorsluist.
• Zet je spaargeld bij een andere bank, zo bouw je een mentale barrière in: je komt minder snel in de verleiding om je spaargeld te gebruiken voor een betaling. Zo blijft je buffer veilig voor wanneer je hem écht nodig hebt.

Open nu een gratis spaarrekening bij Rabobank.be