Internationale Vrouwendag: deze 14 films met échte en complexe vrouwen in de hoofdrol wil je zien
Gendergelijkwaardigheid is ook in de filmwereld helaas nog ver zoek. Op Internationale Vrouwendag maken we die kloof toch graag weer net iets kleiner door in te zoomen op films met échte en dragende vrouwelijke personages. In deze verhalen spelen sisterhood, feminisme en de ‘female gaze’ een hoofdrol.
1. Anora
In een lijstje van films die échte vrouwen in het epicentrum van de aandacht plaatsen, kan Anora, de Oscarwinnende film van Sean Baker waarin Ani, een charismatische sekswerker, halsoverkop in het huwelijksbootje stapt met de zoon van een rijke Russische oligarch, niet ontbreken. Wat eerst een haast onwerkelijk sprookje lijkt, spat al gauw als een holle zeepbel uiteen, wanneer de ouders van Vanya, Ani’s rijke Russische echtgenoot, naar de Verenigde Staten komen om hun huwelijk te annuleren. De film verkent niet alleen thema’s als klassenverschillen en machtsdynamiek, maar slaagt er ook in de gemeenschap van sekswerkers op een realistische en genuanceerde manier in beeld te brengen. Met veel dank aan Mikey Madison, de actrice die de rol van ‘Ani’ voor haar rekening neemt en voor die vertolking ook al een Oscar mocht ontvangen.
2. Marie Antoinette
Dit kostuumdrama van Sofia Coppola vertelt het verhaal van Marie Antoinette (gespeeld door Kirsten Dunst), de Dauphine van Frankrijk die na een gearrangeerd huwelijk met Louis XVI, verwacht wordt leven en welzijn achter te laten om haar lichaam ten dienste te stellen van Frankrijk. Kinderen baren wordt haar voornaamste taak. Een eis die door de jonge, karaktervolle en vrijzinnige Marie Antoinette niet zomaar klakkeloos aanvaard wordt. Via een indringende karakterschets onderzoekt Coppola in dit historische drama met moderne female gaze de zoektocht naar vrouwelijke emancipatie in wereld die nog nagenoeg volledig geregeerd en gedomineerd wordt door mannen.
3. Suffragette
Suffragette brengt het verhaal van de intense strijd die vrouwen in het begin van de 20ste eeuw in het Verenigd Koninkrijk voerden om stemrecht te verwerven. De film focust zich vooral op het verhaal van Maud Watts, een werkende vrouw die zich aansluit bij de suffragettebeweging en deelneemt aan gewelddadige en gevaarlijke protesten om aandacht te vragen voor de zaak. Haar activisme levert resultaat op, maar kost haar ook persoonlijke offers.
4. The Colour Purple
The Colour Purple verhaalt maar liefst veertig jaar uit het leven van Celie, een Afro-Amerikaanse vrouw die in het zuiden leeft en er vreselijke periodes van mishandeling en onverdraagzaamheid overleeft. Nadat Celies gewelddadige vader haar uithuwelijkt aan de al even vernederende ‘Mister’ Albert Johnson, gaat het van kwaad naar erger en moet Celie overal waar ze kan steun en gezelschap zoeken om overeind te blijven. Die vindt ze vooral in de sisterhood en krachtige band met andere vrouwen om haar heen. En in de droom om op een dag herenigd te worden met haar zus in Afrika. Met sterren als Fantasia Barrino, Taraji P. Henson en Danielle Brooks in de hoofdrol.
5. Caramel
Speciaal voor Internationale Vrouwendag speelt bij De Cinema in Antwerpen een maand lang werk van ‘womxn directors’, vrouwelijke filmmakers of van regisseurs die zich identificeren als vrouw. Vanavond kun je aanschuiven voor ‘Caramel’, een hartverwarmende en heerlijk komische film van de Libanese Nadine Labaki. De film volgt het leven van vijf vrouwen van verschillende leeftijden en achtergronden in een schoonheidssalon in Beiroet die elkaar ondersteunen bij de uitdagingen van het leven en de liefde. De geur van karamel vult de lucht en sisterhood verzacht de dagelijkse struggles. Elk van hen heeft haar eigen verlangens en geheimen: van onbeantwoorde liefde tot de zoektocht naar vrijheid. Labaki, die zelf de hoofdrol speelt, schetst zo een intiem portret van vrouwelijke vriendschap, zelfontdekking en de complexiteit van het leven in een traditionele, maar veranderende samenleving.
6. Promising Young Woman
In deze film van Emerald Fennell zien we hoe een beloftevolle, intelligente jonge vrouw (gespeeld door Carey Mulligan) leven en carrière opgeeft op zoek naar rechtvaardigheid voor een traumatisch voorval uit haar studententijd. Elke week trekt ze volledig opgekleed naar een bar, en elke week opnieuw zijgt ze er bewust nep-stomdronken neer aan de toog. Tot een zogenaamd ‘aardige kerel’ voorstelt haar naar huis te brengen. Eens daar confronteert ze de man in kwestie met zijn plannen. Een film met female gaze die de aandacht wil vestigen op de vaak nog kwetsbare positie van vrouwen wat betreft veiligheid en seksueeel grensoverschrijdend gedrag.
7. Les Femmes au Balcon
Drie flatgenoten – schrijfster Nicole, camgirl Ruby en actrice Élise – fantaseren vanop hun bloedhete terras in Marseille over hun knappe buurman. Ze eindigen samen in zijn appartement en de avond ontspoort volledig. Met een vleugje Almodóvar en een scherpe feministische blik combineert Noémie Merlant genres tot een onvoorspelbare en tegelijk hilarische tragikomedie over patriarchaal misbruik. Merlant schittert overigens niet alleen als regisseur, maar ook als actrice. Samen met haar co-scenarist Céline Sciamma, in wiens meesterwerk Portrait de la jeune fille en feu, ze ook al één van de hoofdrollen speelde, verkent ze mannelijk geweld en vrouwelijke vrijheid met lef, humor en stijl. Een echte aanrader voor wie de avond nog vrij heeft op Internationale Vrouwendag.
8. Frances Ha
De 27-jarige danseres Frances Halladay probeert haar weg te vinden in het leven. Als decor daarvoor kiest ze grootstad New York. Ondanks haar grote passie voor dans slaagt ze er maar niet in aan de bak te komen en dat heeft natuurlijk gevolgen voor haar financiële situatie. Ook de relatie met haar beste vriendin Sophie kent hoogtes en laagtes. De zwart-witprent met Greta Gerwig in de hoofdrol verkent op die manier niet alleen geliefde coming-of-age thema’s als de zoektocht naar identiteit of de omwentelingen die bij ‘volwassen worden’ komen kijken, maar gaat ook dieper in op de evolutie die een vrouwenvriendschap doormaakt naargelang je ouder wordt. Kortom: een film naar ons vrouwenhart.
9. Little Women
Nadat ze met haar voortreffelijke regiedebuut Lady Bird de acteerprijzen aan elkaar reeg, trok regisseuse en actrice Greta Gerwig zich twee weken terug in een boshut. Ze vroeg zich af of ze wel uit het juiste hout gesneden was om de romanklassieker van Louisa May Alcott te vertalen naar het witte doek. Die draait rond de vier zusjes March, die opgroeien in het conservatieve Amerika van voor en na de burgeroorlog, toen vrouwen nog onder druk stonden om huisvrouw te spelen. Maar dat is buiten het temperament en doorzettingsvermogen van de ‘Little Women’ gerekend. Mocht de plot met female gaze nog niet overtuigend genoeg zijn, dan doet ook de indrukwekkende cast vast een duit in het zakje: zowel Florence Pugh, als Timothée Chalamet, Emma Watson, Meryl Streep, Saoirse Ronan en Laura Dern schitteren op het scherm.
10. House of Hummingbird
In deze Zuid-Koreaanse film van Kim Bora volgen we het turbulente coming-of-age verhaal van de veertienjarige Eun-Hee. In een land dat op de brug van sociale en economische omwenteling staat, zoekt de eenzame tiener naar wie ze wil zijn en hoe ze zich tot die almaar veranderende wereld wil verhouden. Op school voelt ze zich niet op haar plaats, ook in haar gezin loopt het moeilijk en academisch worstelt ze met haar resultaten. Tot er een nieuwe leerkracht op school opduikt: de relatie met die bemoedigende en ondersteunende figuur in haar leven, helpt haar om passies en talenten te ontdekken en voluit te gaan voor wie ze eigenlijk al is.
11. Good luck to you Leo Grande
Deze film van Sophie Hyde draait volledig om seks vanuit de vrouwelijke ervaring, maar ook om diepere thema’s als lichaamsbeeld, intimiteit en over hoe (en of) het vrouwen in onze westerse wereld eigenlijk wel gegund wordt om ouder te worden. Het verhaal? Na een leven lang van conventionele en redelijk stereotypische seks, besluit Nancy Stokes, een gepensioneerde lerares en weduwe (gespeeld door Emma Thompson), een sekswerker in te huren om haar eigen seksualiteit en voorkeuren te ontdekken. De afspraken in hotels monden niet alleen uit in seksueel avontuur, gebracht op een bevrijdende en speelse manier, maar ook tot diepere gesprekken die veel blootgeven over de innerlijke kwetsbaarheden, angsten en drijfveren van de personages. Een prachtige film recht vanuit het hart van de female gaze.
12. Lady Bird
Lady Bird is het solodebuut van Greta Gerwig als regisseur, waarvoor ze meteen verschillende Oscarnominaties ontving. De film volgt het verhaal volgt van Christine “Lady Bird” McPherson (gespeeld door Saoirse Ronan), een eigenzinnige en artistiek ingestelde tiener die voor zichzelf een leven probeert uit te stippelen weg van de beperkingen van de middelgrote stad waarin ze groot geworden is. Toch gaat de film thematisch meer over de relatie van Lady Bird met haar moeder, een liefdevolle maar vaak kritische vrouw die hard werkt als verpleegster om het gezin te onderhouden nadat de vader van Christine zijn baan kwijtraakte. Wat deze film met female gaze zo mooi maakt, is dat de relatie tussen moeder en dochter in al z’n hevigheid en complexiteit wordt neergezet: met ups and downs en heel wat tegenstrijdigeheden, maar ook met de meest diepmenselijke en verbindend mooie momenten.
13. 20th Century Women
Deze semi-autobiografische film van regisseur Mike Mills brengt het portret van drie generaties vrouwen die in het Santa Barbara van de jaren ’70 elk hun invloed hebben op de opvoeding van een tienerjongen. Wanneer Dorothea Fields, een vrije, onconventionele alleenstaande moeder in haar mid-vijftiger jaren (gespeeld door Annette Bening), bezorgd is dat ze niet in staat is om haar 15-jarige zoon alleen op te voeden, schakelt ze de hulp in van twee jongere vrouwen in haar leven: Abbie (op magistrale wijze gespeeld door Greta Gerwig), een kunstenaar en fotograaf die in haar huis woont, en Julie (gespeeld door Elle Fanning), een provocerende tiener en Jamies jeugdvriend die vaak in huis overnacht. Het resultaat is een prachtig progressieve, maar nostalgische film die thema’s als opvoeding, feminisme, seksualiteit, liefde en vrijheid aanraakt.
14. How to have sex
Deze energieke film over eerste seksuele ervaringen en consent baant zich zelfzeker een weg tussen Spring Breakers van Harmony Korine en het recentere Aftersun van Charlotte Wells. Na een ellendig lang schooljaar en in volle post-examen-extase trekken drie zestienjarige vriendinnen – gepakt en gezakt met bikini’s, feestkledij en goesting om het leven te vieren – naar Kreta. Met een grenzeloze gretigheid naar volwassen zijn en naar nieuwe ervaringen opdoen, duiken ze er het lokale leven in. Aan die zorgeloosheid komt abrüpt een eind als een van de hotelgasten roekeloos de grenzen van één van de meisjes overschrijdt. Een pijnlijk herkenbaar verhaal dat ons meer leert over seks en over onze verantwoordelijkheid tegenover elkaar op dat vlak.
Meer films met female gaze ontdekken? Volg dan zeker de programmatie van Girls On Film, een feministisch filmcollectief dat het werk van vrouwelijke filmmakers in de kijker zet. Elke tweede dinsdag van de maand screenen ze een film bij De Studio in Antwerpen.
Ter ere van Internationale Vrouwendag loopt bij De Cinema deze maand ook de tweede editie van ‘Spotlight on womxn directors’, een concept dat werk van vrouwelijke filmmakers in de kijker zet. Vanavond 8 maart op het programma: ‘Caramel’ van Nadine Labaki.
Meer tips voor Internationale Vrouwendag:
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier