Pierre Rainero, erfgoed- en stijldirecteur van Cartier: ‘Een juweel moet één worden met de drager’
Cartiers erfgoed- en stijldirecteur Pierre Rainero houdt de vinger aan de pols van traditie én vernieuwing. Of hoe de nieuwe, flexibele ‘Love’-armband even iconisch als innovatief blijkt te zijn.
In een zonovergoten suite in het Ritz-hotel in Parijs ontmoeten we de man die – misschien niet letterlijk, maar zeker wel figuurlijk – de sleutels van het huis Cartier in handen heeft: Pierre Rainero bewaakt het DNA van Cartier, beslist of iets wel of niet binnen de cultuur van het juwelenhuis past en kent de historiek van het merk als geen ander. Wie zich daar een ietwat verstofte archivaris bij voorstelt: meneer Rainero zit strak in het pak, kamerbrede glimlach inbegrepen. Nog een misverstand? Bij een job zo enigmatisch als DNA-bewaker denken wíj alvast aan een figuur die zichzelf heeft ingegraven in geschiedenisboeken en antieke posters, maar niets blijkt minder waar.
Rainero: “De cultuur van het huis Cartier is vooral om niét achterom te kijken, integendeel: hier heerst een permanente flow van creatie en innovatie. Louis Cartier noemde designers ‘uitvinders’; vandaag zeggen we ‘creators’ maar dat is eigenlijk hetzelfde met een nieuwer woord. Mensen denken soms dat een huis met traditie stilstaat, zichzelf vastzet in de tijd, maar ik kan je vertellen: Cartier is very much in beweging.”
“Ons DNA is gebaseerd op schoonheid, en op de emotie die daaruit voortvloeit. Dat is in alle kunsten zo, maar bij een juweel is de emotie dieper, door de symbolische waarde en omdat zo een juweel iemand doorheen het leven begeleidt. Het is geen schilderij aan de muur, maar iets dat je draagt, dicht bij jou. In elke cultuur, in elke oude beschaving, is dat belang beschreven: een juweel is geen simpele versiering, maar een markering. Een herinnering aan belangrijke momenten; een aandenken. Die schoonheid zit ‘m overigens niet enkel in de vorm, maar ook in de manier waarop onze juwelen zijn gemaakt. Wat je ziet, is een onlosmakelijke mix van vorm en ambacht. Hoe een juweel vloeit, hoe delicaat het is, hoe perfect het past om de pols – ook dát is schoonheid en emotie.”
Cartiers ‘Love’-armband
“De ‘Love’-armband is gelanceerd eind jaren zestig. Dat was een periode van rebellie, open relaties, vrijheid, en tegelijk creëren wij een armband die een statement is van gehechtheid, helemaal niet ‘vrij’ – je kunt ‘m bijvoorbeeld niet zomaar uitdoen omdat-ie is dichtgeschroefd. Dat lijkt een paradox, maar de armband was van bij het begin een doorslaand succes. Ik zie daar één principale reden voor: de ‘Love’ – de kracht van liefde is heel sterk, universeel, en fundamenteel.”
‘Juweliers zijn geen sociologen, maar het komt toch dicht in de buurt’
“De schroef is overigens een essentieel element van de armband; zowel functioneel als symbolisch, en ook dat is heel typisch Cartier. We zijn altijd nieuwsgierig geweest naar alles wat mooi kan zijn: Louis Cartier was niet enkel gefascineerd door juwelen, maar ook door snelle auto’s, speedboten, de eerste vliegtuigen. Vandaar ook zijn vriendschap met Alberto Santos-Dumont (Braziliaans luchtvaartpionier, red.). Innovatie en technische vooruitgang boeiden hem; al vroeg in de twintigste eeuw hadden we juwelen in de vorm van nagels, en een schroef in het ‘Santos’-horloge. Het idee dat alledaagse vormen inspirerend kunnen zijn zat er dus tóen al in, en daarom past de ‘Love’-armband heel natuurlijk in ons vocabularium.”
Een nieuwe liefde
“Wat ‘Love’ onderscheidt van trendy juwelen is eenvoud en authenticiteit. Het ontwerp ís wat het betekent, rechttoe, rechtaan; een ronde armband met een schroef die staat voor eeuwigheid en bevestiging. Dát is de kracht, en daar zijn we voor de nieuwe versie niet van afgeweken. Drie jaar werk zit er in deze nieuwe ‘Love’, een flexibele armband die niet permanent gesloten is. Een hele krachttoer, en hoewel helemaal anders, toch trouw aan het origineel. Weet je, een juweel begint pas te leven wanneer het wordt gedragen. En daar zit hem de verrassing van deze nieuwe versie van de iconische ‘Love’-bracelet: aan de pols zie je niet dat het een flexibele armband betreft; die flexibiliteit is er voor de drager, als een soort geheimpje tussen jou en de armband zelf. Wat je wel ziet, is een andere metaalbehandeling: de kleine groeven in de armband verraden de wendbaarheid. Maar ook dat is typisch ‘Love’: de scharnieren van deze armband knipogen naar de schroef van het origineel.”
“De symboliek van deze ‘Love’ is subtiel anders: een rigide armband voelt meer als een beperking; deze is makkelijker te dragen, en comfortabeler. Voor mij opent deze versie de deur naar veel klanten die zich niet comfortabel voelden met een rigide armband – waaronder ikzelf. (lacht) Ik draag normaal geen juwelen, maar ik voel dat ik dit wil dragen.”
“Het belangrijkste aan onze job is observatie, kijken naar de wereld. Juweliers zijn geen sociologen, maar het komt toch dicht in de buurt: we kijken naar wat leeft, naar wat mensen willen, hoe ze leven, en hoe een juweel in dat leven kan passen. Jongeren vandaag houden van traditie, van tijdloosheid en authenticiteit: ‘Love’ raakt bij hen dat verlangen aan. Tegelijk mag een juweel niet storen, niet opdringen; het moet één worden met de drager, en dan is ons opzet geslaagd. In dat kader wil ik een anekdote delen, die perfect illustreert wat ik bedoel: op een belangrijk rodeloperevenement droeg Elizabeth Taylor ooit schitterende high-endjuwelen, maar ook haar ‘Love’-armband. Dat toont hoe die deel van je wordt: je doet hem niet af, nooit.”
Meer lezen
