Milia: alles wat je moet weten over die witte kleine bolletjes onder je huid

Je kent ze wel, van die kleine witte bolletjes onder je huid die zich – om ogenschijnlijk geen enkele logische reden – plotsklaps vormen ergens in je aangezicht: het zijn geen puistjes en ook geen mee-eters, maar wat zijn het dan wel?

Wel, het is milia: kleine cystes die zich door een verstopping in de afvoergang van de talg- of zweetklieren gaan vullen met de proteïne keratine. Ze ontstaan wanneer restjes dode huidcellen vast komen te zitten onder de huid en daar samen met witte hoornschilfers een hard wit bolletje gaan vormen. Door die lichte kleur – en ook wel door het feit dat ze veel voorkomen bij pasgeboren baby’s – worden de bolletjes in de volksmond ook wel eens ‘milk spots’ (of gerstekorrels) genoemd.

Omdat een milia-bolletje in weinig verdoken versie wel eens iets weg kan hebben van een puistje, willen we ze – hoe onschuldig ook – natuurlijk toch liever vermijden. Hoe we de preventie, maar ook de verwijdering best aanpakken?

Dat vertelde de Britse huidexperte en oprichtster van Londense luxe wellness-kliniek Nurris, Dr. Anita Sturnham, aan de Britse Marie-Claire.

Hoe ziet een milia-bolletje eruit?

Prototypisch komt milia voor in de vorm van kleine witte bolletjes, sommige varianten kunnen een beetje gelig zien – of als ze gepaard gaan met ontsteking en irritatie, kan de huid eromheen ook wel rood kleuren.

Gemiddeld is een gerstekorrel tussen de een á twee millimeter groot, bolvormig en egaal en zit de witte, harde substantie duidelijk vast onder de huid – wat maakt dat een ‘milk spot’ dus niet zoals een puistje zomaar weg te drukken is.

Hoe ontstaat milia?

Milia kan zowel bij pasgeboren kinderen als bij volwassenen voorkomen, bovendien zijn er verschillende types van te onderscheiden. “Soms ontstaan ze plots en is er geen enkele aanleiding voor hun ontstaan”, zo zegt Sturnham. “Maar soms kan het ook voortkomen uit een trauma van de huid.” Bovendien heeft onderzoek uitgewezen milia ook gelinkt kan worden aan verschillende huidcondities die genetisch bepaald zijn: je hebt er dus – net zoals voor de aanverwante ‘huidaandoeningen’ in kwestie – eerder aanleg voor of niet.

Door de band genomen zijn er drie vormen van milia:

• Primaire milia: duikt op zonder goede reden

“Tot deze categorie behoort dus ook de aangeboren variant van Milia, die bij ongeveer de helft van alle pasgeboren baby’s voorkomt – meestal ergens in het gezicht (vooral rond de neus) of op het bovenste deel van het lichaam”, zegt Sturnham.

Naast de aangeboren variant is er echter nog een andere vorm die zonder veel aanleiding de kop opsteekt, toepasselijkerwijs ‘eruptive milia‘ genaamd: “Deze vorm ontwikkelt zich traag, is veelvoorkomend bij jonge vrouwen en wordt soms wel eens gelinkt aan blootstelling van UV-stralen.”

• Milia en plaque 

Binnen de ‘eruptive milia’, bestaat er daarnaast ook nog een soort van subtype van de variant, waarbij er heel veel milia bij elkaar zitten. Dat wordt milia en plaque genoemd. Zo’n groepering komt meestal voor op de oogleden of rond en achter de oren, en kenmerkt zich door een rode en gezwollen huid.

• Secundaire milia: een trauma van de huid

Een laatste vorm van milia wordt veroorzaakt door schade aan de huid. “Dit type kan getriggerd worden door elk soort van artificieel trauma – zoals een laserbehandeling of een erg invasieve gelaatsbehandeling bij de schoonheidsspecialiste bijvoorbeeld”, legt de skin-experte uit. “Zo’n behandeling brengt immers een abnormaal, niet-natuurlijk herstellingsproces op gang waarbij er een opeenhoping van keratine onder de huid kan voorkomen.”

“Eerder dan zich vastzetten in de vetrijke, huidolie-producerende klieren, ontwikkelt keratine zich dan in de zweetklieren, waardoor er meer kans op milia-vorming ontstaat.”

Hoe kunnen we milia behandelen?

“Als er zich in mijn praktijk iemand aandient met milia die niet vanzelf overgaat, kijk ik eerst naar de beauty-routine van die persoon: welke skincare producten worden er gebruikt? Al te harde formules schrap ik onmiddellijk: geen chemische scrubs, geen wasemulsies met siliconen of hevig geparfumeerde crèmes.”

Wat Sturnham kan aanraden in plaats daarvan? Een zachte duo-cleanser voor ’s nachts en crèmes op basis van klei of ingrediënten als melkzuur of salicylzuur bijvoorbeeld. Ook raadt de experte aan om ten minste wekelijks een masker op basis van fruit enzymes te gebruiken, dit om de opbouw van olie tegen te gaan en zo ook de opeenstapeling van keratine in de poriën. 

Detoxen en laserstralen

Eens je eigen beauty-routine op punt staat, kan de effectieve verwijdering van de aanwezige gerstekorrels beginnen. In haar luxe-kliniek gebruikt Sturnham zelf technieken op basis van Hydrafacial en NDyag-lasering: de hydrafacial werkt als een detox in op de huid, en verwijdert alvast de overtollige hoeveelheid door de huid aangemaakte olie, de dode huidcellen en andere opstoppingen.

De laserstraal-behandeling dan, heeft als doel de huid te herstellen: het breekt de cystes af en zorgt ervoor dat de huidwand zich opnieuw stabiliseert.

Electrocoagulatie en naalden

In andere schoonheidscentra worden er echter ook nog andere efficiënte technieken toegepast: een veelvoorkomende behandeling is electrocoagulatie. Hierbij wordt de huidwand van de gerstekorrel aangeprikt met een elektrisch verhitte naald, waarna het witte bolletje eruit wordt gedrukt.

Soms wordt de huid ook eerst gewoon schoongemaakt met een ontsmettende vloeistof als chloorhexidine en wordt er daarna voorzichtig met de punt van een steriel mesje of een scherpe naald een sneetje gemaakt over de milia. Vervolgens wordt ook weer de inhoud van de gerstekorrel gewoon uitgedrukt met een speciaal daarvoor ontwikkeld instrumentje.

Uitdrukken en vitamine A

Let wel: probeer nooit zelf je ‘milk spot’ uit te drukken, want dat zal waarschijnlijk averechts werken. De huid rondom de cyste is vaak zo dik dat een sneetje nodig is om aan de inhoud te kunnen. Wie drukt zonder voorzorgsmaatregel, zal de huid alleen maar ernstig beschadigen – of erger nog: de gerstekorrel naar de verkeerde kant drukken, dieper in de huid in plaats van naar buiten.

Bij wie last heeft van milia en plaque kan er tot slot ook wel eens worden gekozen voor een radicale vitamine A-kuur waarbij of een lasertechniek die de bovenste huidlaag er helemaal afhaalt.

Lees ook:

• Deze hacks raden dermatologen aan bij de behandeling van acne 
• Dit is het éne make-up product waar Italian Girls helemaal weg van zijn 
• Feeling beauty TV: In 5 stappen naar een natuurlijke glow