“Als je afspreekt met iemand uit je vriendengroep heb je sociale controle: je vrienden zullen je zeker aanspreken als je opeens verdwijnt. Op apps is het veel gemakkelijker om te verdwijnen”
‘Weg was hij’
“Maar liefst 85% van de respondenten – allemaal online daters – gaven aan minstens 1 keer het slachtoffer te zijn geweest van ghosting.” Nog opvallender: 63% gaf aan zelf al eens geghost te hebben. Het mag dus duidelijk zijn, sinds het ontstaan van online daten, is ghosting bijna normaal geworden. “Het is een term die gebruikt wordt voor mensen die opeens verdwijnen nadat er al enkele gesprekken zijn gevoerd, dates zijn geweest of zelfs na een relatie. Omdat ik tijdens gesprekken over online daten vaak hoorde over het fenomeen, besloot ik het te onderzoeken”, vertelt Elisabeth.
Uit de studie blijkt dat er verschillende redenen zijn om uit het niets nooit meer iets te laten weten. “Een van de belangrijkste redenen die respondenten aangeven, is dat ze de persoon niet interessant of aantrekkelijk genoeg vinden. Omdat ze het moeilijk vinden om dat eerlijk te zeggen, besluiten ze hem of haar gewoon te negeren. Anderen legden dan weer uit dat ze het deden omdat ze merkten dat er andere motieven in het spel waren. De persoon aan de andere kant van het scherm was bijvoorbeeld op zoek naar een vaste relatie, terwijl zij gewoon seks wilden.”
“Opvallend: 44% legde de schuld bij zichzelf: “Ik voelde me nog niet klaar voor een nieuwe relatie’, was één van die reacties. Als het serieus dreigde te worden, stak bindingsangst de kop op, en maakten deze respondenten zich uit de voeten. Sommigen gaven dan weer aan dat ze zoveel matches hadden, dat ze simpelweg vergaten te antwoorden. Ten slotte was er nog een groep die ghosten als enige oplossing zag. ‘Toen ik aangaf het contact te willen verbreken, bleef ik berichtjes krijgen. Ik kon niet anders dan ze te negeren’.”
Het is trouwens niet altijd een bewuste keuze om te ghosten. “We noemen dat accidental ghosting oftewel per ongeluk iemand ghosten. Zo zijn er mensen die na een date een berichtje sturen via Tinder om het contact te verbreken en dan de match opheffen. Maar als de persoon aan de andere kant het berichtje nog niet zag, krijgt die dat nooit meer te zien. Match weg is conversatie weg. Zo zijn er ook mensen die de app volledig verwijderen omdat ze het daten beu zijn of een nieuwe partner een kans willen geven, maar als je dan niet eerst al je matches op de hoogte hebt gebracht, doe je onbewust ook aan ghosten.”
“Apps en datingsites maken het aanbod veel groter. Sommige respondenten hebben zoveel matches dat ze gewoon vergeten te antwoorden”
‘De schuld van Tinder’
Ghosten bestond vroeger ook al, maar het lijkt frequenter voor te komen sinds het ontstaan van online dating en apps. “Een derde van de groep gaf aan dat datingapps de grote oorzaak zijn van het ghosten: het is veel gemakkelijker om een match te verwijderen dan een gesprek aan te gaan. Bovendien is er geen sociale controle. Als je date met iemand uit je vriendengroep, is de kans groot dat iemand je op de vingers tikt of om uitleg vraagt als je zomaar dreigt te verdwijnen. Via apps kun je praten met mensen zonder dat iemand er iets van weet. Dat maakt het natuurlijk gemakkelijker om ook terug te verdwijnen.”
Uit een kleine rondvraag bleek dat we kritischer zijn geworden door het online daten. “Er zijn zoveel mannen die er leuk uitzien dat ik mijn tijd niet wil verprutsen”, stelt een vriendin. Ook dat herkent Elisabeth. “Ons keuzeaanbod is veel groter geworden, en hoewel dat praktisch lijkt, maakt dat het ook moeilijker om een keuze te maken. Als ik tijdens een interview hoor dat een meisje vertelt dat ze iemand na heel leuke dates afscheept omdat hij terloops vertelt dat hij zijn tong niet poetst, vind ik dat opvallend. Door dat grote aanbod is het erg belangrijk geworden hoe je jezelf presenteert en dat je meteen duidelijk maakt naar wat je op zoek bent. Zo vergroot je de kans dat je met mensen met hetzelfde motief in contact komt. Wees daarbij ook altijd eerlijk: ik hoor vaker dat mensen snel even van geslacht veranderen om inspiratie op te doen. Als ze dan bijvoorbeeld zien dat er veel mannen zijn die reisfoto’s plaatsen, besluiten ze dat ook te doen. Dat mag dan wel goed overkomen bij bepaalde vrouwen, als die man zelf niet graag reist, heeft hij er niets aan om zich zo voor te doen.”
“wees altijd eerlijk: reisfoto’s mogen aantrekkelijk overkomen, als je niet graag REIST, heb je er niets aan”
Online gehecht raken
Wat doet geghost worden nu met een mens? De reacties uit onze kleine rondvraag zijn verschillend. Terwijl vriendin X zegt dat het haar weinig kan schelen, geeft een andere vriendin toe dat het haar best veel pijn doet omdat ze zich blijft afvragen wat ze in hemelsnaam misdaan of miszegd heeft. Voor nog een andere vriendin voelt het alsof een relatie verbroken is. Hetzelfde blijkt uit het onderzoek van Elisabeth. “Het verschilt van persoon tot persoon en van situatie tot situatie. Respondenten die al fysiek hadden afgesproken, ervaarden een zwaardere impact dan personen die enkel gechat hadden. Ook mensen die zelf al geghost hadden, konden het beter naast zich neerleggen. Wel opvallend: het al dan niet hebben van seksueel contact, had geen significante invloed. Een ding is zeker: ghosten doet iets met ons zelfbeeld. Slachtoffers gaven aan dat ze begonnen te twijfelen aan zichzelf en zich afvroegen of ze iets misdaan hadden.”
Een vriendin uit de rondvraag gaf eerlijk toe dat ze erg verdrietig was nadat een gesprek bruusk werd afgerond, ook al hadden ze elkaar nooit gezien. “Ook dat is niet vreemd. Uit voorgaande onderzoeken bleek al dat mensen in staat zijn om een hechte band met iemand op te bouwen via het internet. Dat verklaart trouwens ook hoe scammers te werk gaan (internetoplichters die online met mensen in gesprek gaan om ze geld afhandig te maken, red.). Ze praten met een persoon, worden persoonlijk en bouwen een connectie op om daarna te vertellen dat ze dringend geld nodig hebben. Veel mensen trappen daarin, simpelweg omdat ze een echte band voelen met de persoon aan de andere kant.”
“Je kunt je perfect hechten aan iemand die je nooit hebt gezien. Liefdesverdriet is dus niet vreemd. Dat verklaart trouwens ook waarom het scammers lukt om mensen geld afhandig te maken: ze bouwen online een band op met het slachtoffer”
Op zoek naar antwoorden
Veel slachtoffers leggen zich neer bij de feiten en daten daarna al dan niet verder. Toch zijn er ook mensen die niet kunnen geloven dat iemand zomaar verdwijnt. “Mensen geloven dat hun date in het ziekenhuis ligt of zelfs overleden is. Anderen gaan zelfs zo ver dat ze via sociale media contactgegevens van de familie opzoeken om na te gaan wat er is gebeurd. Als ze dan horen dat er niets aan de hand is, zijn ze boos.”
Het is vooral de onzekerheid die volgens de studie parten speelt. “Mensen blijven vaak droevig achter en kunnen daarbij niet altijd op begrip rekenen van de omgeving. Als mensen hun hart willen uitstorten bij pakweg een vriendin krijgen ze meer dan eens te horen dat ze zich niets moeten aantrekken van iemand die ze nooit zagen. ‘Hoe kun je nu droevig zijn om iemand die je nooit hebt gezien?’ of ‘je kent die toch amper?’ zijn opmerkingen die er kunnen inhakken.
De conclusie volgens Elisabeth? “Ghosting bestaat, en we mogen de gevolgen ervan niet onderschatten. Het gebeurt dan misschien wel per ongeluk of zonder kwade wil, je kunt er best wat schade mee aanrichten. Wees dus gewoon eerlijk en sluit gesprekken of dates altijd netjes af, iedereen verdient die afsluiting om terug aan iets nieuws te kunnen beginnen.”
